W jaki sposób zadbać o to, by powierzchnie, przedmioty i powietrze w pomieszczeniu były nie tylko czyste, ale też pozbawione mikroorganizmów chorobotwórczych? Dezynfekcja mikrobiologiczna pomieszczeń może być przeprowadzana na wiele sposobów, jednym z nich jest dezynfekcja powietrza metodą UV. Dlaczego warto zainteresować się zakupem lampy UV do odkażania?
Czysto? Masz zupełną pewność?
Żadna przestrzeń, zamknięta czy otwarta, nie jest wolna od zanieczyszczeń. Na przedmiotach, powierzchniach, a nawet w powietrzu znajdują się bakterie, wirusy, zarodniki grzybów i inne patogeny, których nie da się usunąć w prosty sposób. Owszem, są to działania konieczne dla zachowania higieny, jednak niewystarczające, dla czystości mikrobiologicznej. Dezynfekcja płynem odkażającym na bazie alkoholu lub innych substancji biobójczych jest skuteczna, jednak wymaga ręcznego spryskania powierzchni i przedmiotów. Pozostaje jeszcze kwestia mikrobów unoszących się w powietrzu i znajdujących się w trudno dostępnych miejscach. Jak się ich pozbyć?
Dezynfekcja powietrza i powierzchni w pomieszczeniach
Jedną z rekomendowanych i bardzo skutecznych metod odkażania jest dezynfekcja promieniami UV-C, które zabija mikroorganizmy lub uniemożliwia im rozmnażanie. Dezynfekcja UV jest bardzo skuteczną metodą niszczenia wszelkich mikroorganizmów, nie tylko tych chorobotwórczych. Komórka, która zostanie poddana działaniu promieniowania UV-C, ulega degradacji, nie może się rozmnażać i blokowana jest jej możliwość wywoływania chorób. Aby proces ten był skuteczny, wymagana jest odpowiednia dawka promieniowania. Zalecany czas naświetlania lampą UV jest różny i wynosi od 15 minut do kilku godzin. Prowadząc dezynfekcję pomieszczenia lampą UV, należy stosować się do wytycznych producenta, gdyż czas i metoda naświetlania mogą się różnić.
{#callMethod:getProductsInCategory 745#}
Dezynfekcja powietrza i powierzchni w pomieszczeniach metodą UV wymaga opuszczenia przez personel pomieszczenia. Promieniowanie UV-C jest szkodliwe również dla człowieka i zwierząt, dlatego w czasie dezynfekcji nikt nie powinien przebywać w lokalu, a jeżeli wymagane jest wejście, zaleca się wyłączyć lampę, a po opuszczeniu pokoju ponownie ją włączyć. Z tego względu dezynfekcja pomieszczeń UV przeważnie wykonywana jest w nocy lub w czasie dłuższych przerw. Na temat mechanizmów działania lampy UV do dezynfekcji pomieszczeń, jej skuteczności oraz możliwości wykorzystywania, więcej pisaliśmy tutaj.
Lampa UV do dezynfekcji i sterylizacji ma zastosowanie w wielu miejscach, należą do nich m.in.: bloki i sale operacyjne, gabinety zabiegowe, sale szpitalne, przychodnie, laboratoria, apteki, hale produkcji żywności, lokale gastronomiczne, salony fryzjerskie i kosmetyczne oraz wiele innych.
Skuteczna dezynfekcja pomieszczeń – jak robić to dobrze?
Aby mieć pewność, że pomieszczenie będzie pozbawione zagrożeń mikrobiologicznych, należy wykorzystywać połączenie kilku różnych metod sterylizacji. Trzeba pamiętać o tym, że dezynfekcja nie zastępuje standardowego czyszczenia fizycznego powierzchni z większych zabrudzeń, tłustych i lepkich plam itd.
Mycie i dezynfekcja pomieszczeń to czynności, które powinny odbywać się kilku etapowo. Po pierwsze standardowe czyszczenie oraz mycie powierzchni z większych zabrudzeń czy plam – czynność ta ma na celu usunięcie fizycznych, widocznych gołym okiem zabrudzeń. Po umyciu powierzchni trzeba przeprowadzić dezynfekcję środkiem odkażającym. W tym celu należy spryskać powierzchnię środkiem do dezynfekcji i pozostawić ją na czas rekomendowany przez producenta. Środki do dezynfekcji potrzebują określonego czasu, aby zadziałać, dlatego nie należy wycierać miejsca bezpośrednio po spryskaniu. Gdy minie rekomendowany czas, a środek dezynfekcyjny nie odparował lub pozostawił ślady, powierzchnię można przetrzeć sterylnym gazikiem. Wyczyszczenie jej zwykłą szmatką spowoduje ponowne skażenie.
Po odkażeniu należy przeprowadzić dezynfekcję i sterylizację lampą bakteriobójczą UV, by pozbyć się wirusów, bakterii i innych patogenów z powietrza oraz z powierzchni, do których nie dotarł środek dezynfekcyjny.
Tak przeprowadzona dezynfekcja pomieszczeń daje wysoką skuteczność eliminacji zagrożeń mikrobiologicznych, w tym koronawirusów. Dlatego też rekomendujemy zakup lampy UV w celu zminimalizowania ryzyka przenoszenia chorób.
Bibliografia:
1. Redakcja, konsultacja lek. Aleksanda Witkowska, Czy lampy sterylizujące UV-C to dobry sposób dezynfekcji od koronawirusa?, medonet.pl, 16.03.2020 (dostęp: 26.03.2021)
2. Izabela Małecka, Gabriel Borkowski, Dezynfekcja powietrza promieniami UV i promieniową jonizacją katalityczną w instalacjach wentylacyjnych,Zeszyty Naukowe. Inżynieria Lądowa i Wodna w Kształtowaniu Środowiska, 2011 | Nr 3 | 25-30
3. Małecki Z., Małecka I.: Poprawa stanu mikrobiologicznego powietrza w przemyśle spożywczym, Zeszyty Naukowe- Inżynieria Lądowa i Wodna w Kształtowaniu Środowiska, nr 2,2010:24-32.
Nawet z pozoru najczystsze pomieszczenie, gdy przyjrzeć się pod mikroskopem, pełne jest drobnych zanieczyszczeń, a przede wszystkim drobnoustrojów. Bakterie, wirusy i grzyby oraz ich zarodniki znajdują się wszędzie w naszym otoczeniu, czy tego chcemy, czy nie. Zwykłe mycie, a nawet dezynfekcja powierzchni nie zapewni stuprocentowej czystości. Istnieją metody, które pozwalają na dokładne odkażanie powietrza i powierzchni, a wykorzystywanymi do tego akcesoriami są na przykład lampy UV do dezynfekcji.
Promieniowanie UV – skuteczna metoda dezynfekcji
Promieniowanie ultrafioletowe UV jest częścią widma słonecznego, niewidzialnego dla człowieka, jednak odczuwalnego przez organizmy.
Wyróżnia się trzy długości fal UV:
-
UV-A to fale o długości 315–380 nm;
-
UV-B to fale o długości 280–315 nm;
-
UV-C to fale o długości 100–280 nm.
Słońce emituje wszystkie rodzaje ultrafioletu, jednak tylko niewielka część przedostaje się przez atmosferę na powierzchnię planety. 95-97% ultrafioletu docierającego na Ziemię to promieniowanie UV-A, pozostałą część stanowi UV-B, natomiast UV-C jest całkowicie blokowane przez atmosferę. I bardzo dobrze, gdyż to właśnie ten trzeci rodzaj promieniowania ma negatywny wpływ na żywe organizmy.
Efektem promieniowania UV-C jest zabicie lub pozbawienie możliwości rozmnażania się mikroorganizmów. Lampa bakteriobójcza UV wykorzystuje to zjawisko, by skutecznie wyeliminować patogeny znajdujące się na powierzchniach, przedmiotach, w powietrzu, a nawet w wodzie.
{#callMethod:getProductsInCategory 745#}
Lampa antybakteryjna – mechanizm dezynfekcji UV
Lampy UV do dezynfekcji przeznaczone są do utrzymywania czystości mikrobiologicznej w pomieszczeniach, gdzie istnieje zwiększone ryzyko występowania patogenów, a także tam, gdzie konieczne jest utrzymanie sterylności. Gdy komórka poddana zostaje promieniowaniu UV-C, rozpoczyna się proces chemicznej zmiany DNA i RNA, co powoduje, że komórka nie może się rozmnażać, a organizmy niezdolne do reprodukcji nie wywołują chorób i szkodliwych procesów. Trzeba przy tym pamiętać, że istnieje ryzyko ucieczki drobnoustrojów (spowodowane nierównomiernym naświetleniem) oraz ryzyko ich odbudowy w przypadku zbyt niskiej dawki promieniowania UV. Aby mieć pewność, że lampa UV bakteriobójcza będzie skuteczna, należy przestrzegać zaleceń producenta w zakresie sposobu i czasu naświetlania.
Wyróżniamy dwa główne rodzaje lampy UV do dezynfekcji:
-
Przepływowe lampy bakteriobójcze – zasysają powietrze, które przepływa przez zamkniętą komorę, gdzie odbywa się proces dezynfekcji, a zwracane jest przefiltrowane i odkażone. Rozprzestrzenianie się drobnoustrojów w pomieszczeniu jest niwelowane, a atmosfera może być oczyszczana z alergenów i pyłków, jeżeli urządzenie posiada odpowiednie filtry np. HEPA. Tego typu lampy antybakteryjne wykorzystywane są w pomieszczeniach, gdzie konieczne jest utrzymanie wysokiej sterylności powietrza.
-
Lampy bakteriobójcze bezpośredniego działania – dezynfekcja UV za pomocą bezpośredniego działania promieniowaniem UV-C polecana jest do odkażania powierzchni i przedmiotów. Promieniowanie dezaktywuje drobnoustroje i wirusy. Ponieważ jest szkodliwe również dla człowieka, na czas przeprowadzanej dezynfekcji, personel oraz inne osoby nie mogą przebywać w pomieszczeniu. Odrębnym typem lampy UV bezpośredniego działania jest lampa uv do dezynfekcji do wody, która działa na podobnej zasadzie, jednak montuje się ją w instalacji wodnej, a woda jest dezynfekowana na bieżąco podczas przepływu przez urządzenie. Lampy UV do dezynfekcji wody polecane są tam, gdzie woda pitna ma niskie parametry jakości.
Dezynfekcja UV a koronawirus
Główny Inspektorat Sanitarny w Polsce, a także Światowa Organizacja zdrowia potwierdzają, że promieniowanie UV-C jest skuteczne w walce z koronawirusem SARS-CoV-2 wywołującym chorobę COVID-19. Wirus posiada cienką warstwę tłuszczową, która jest podatna na działanie detergentów, mydła, środków dezynfekcyjnych, a także promieniowania ultrafioletowego. Trzeba jednak pamiętać, że ultrafioletem można dezynfekować powierzchnie i powietrze, a nie ręce czy inne części ciała. O tym, jak chronić się przed koronawirusem i jakie stosować środki ochrony osobistej, przeczytasz tutaj.
Komu polecamy bakteriobójcze lampy UV?
Naświetlenie promieniowaniem UV-C jest skuteczną i pewną metodą dezynfekcji pomieszczeń, powierzchni oraz przedmiotów. Polecamy je zwłaszcza tam, gdzie przebywa dużo ludzi i istnieje zwiększone ryzyko przenoszenia chorób, a także do miejsc, gdzie konieczne jest utrzymanie sterylności. Oprócz lokalizacji tak oczywistych, jak: szpitale, sale operacyjne czy gabinety lekarskie, lampa uv do dezynfekcji będzie dobrym rozwiązaniem do salonów SPA, gabinetów fizjoterapeutycznych, gabinetów kosmetycznych i fryzjerskich, lokali gastronomicznych, obiektów usługowo-handlowych, publicznych toalet i do wielu innych miejsc, w których chcemy zapewnić pracownikom, gościom i klientom czystość mikrobiologiczną.
Bibliografia:
-
Henrik Krisch. „Dezynfekcja gabinetu i pracowni w czasie epidemii koronawirusa.” (05.2020);
-
Katarzyna Lelińsk, Henrik Krisch, Dezynfekcja gabinetu i pracowni”, dental labor · 2/2020 dentallabor.pzwl.pl s.14-21;
-
World Health Organisation „Q&A on coronaviruses (COVID-19)”, who.int (17.04.2020);
-
Renata Pyz-Łukasik, Waldemar Paszkiewicz, Agnieszka Latoch, „Skuteczność promieniowania UV w dezynfekcji powietrza w kabinie do badań mikrobiologicznych.” Med. Weter 72.11 (2016): 709-711.
