Inhalacje stosowane są w celu łagodzenia objawów chorób dróg oddechowych – zapobiegawczo lub leczniczo. Zabiegi te są skuteczne pod warunkiem przestrzegania pewnych zasad i prawidłowego wykonywania czynności. Czy wiesz, jak robić inhalacje i jakich błędów unikać?
Jak zrobić inhalację?
Istnieją różne rodzaje inhalacji. Te najpopularniejsze, prowadzone podczas zwykłego przeziębienia, polegają na wdychaniu oparów olejku eterycznego lub ziół zaparzonych w gorącej wodzie. Parowa inhalacja może być przeprowadzona z użyciem domowego zestawu: miski, ręcznika i naparu ziołowego. Można też wykorzystać specjalne inhalatory, które zwiększają skuteczność zabiegu. Te specjalistyczne urządzenia dodatkowo mają możliwość nebulizacji, czyli rozbijania cząsteczek pary na mikroskopijne drobinki, które łatwiej docierają do dalszych partii dróg oddechowych. Szerzej o nebulizacji przeczytasz tutaj.
O ile inhalacje na przeziębienie mogą być wykonywane domowymi sposobami, o tyle nebulizacja leków lub specjalistyczne inhalacje powinny być prowadzone w formie, jaką zalecił lekarz. Leki wziewne w formie inhalacji lub nebulizacji konieczne są w takich chorobach jak astma, rozedma płuc, przewlekłe zapalenie oskrzeli, POChP, mukowiscydoza, zakażenie grzybicze dróg oddechowych i wiele innych. Aby inhalacje były skuteczne i bezpieczne należy przestrzegać kilku zasad, o których często się zapomina. Jak zrobić inhalacje, by przyniosły największe korzyści? Oto błędy, których należy unikać.
Najczęstsze błędy popełniane podczas inhalacji
1. Niedostateczna higiena inhalatora
Przeprowadzając inhalacje wielokrotnie w ciągu dnia, wiele osób przykłada niedostateczną uwagę do higieny, myśląc że skoro inhalator będzie używany często, to wystarczy jedynie wymieniać wkład wody lub soli fizjologicznej i leku. To duży błąd w inhalacji. W komorze inhalatora zbierają się wirusy i bakterie wyciekające wraz ze śliną i wydzieliną z nosa. Te gromadzą się i namnażają, a kolejna inhalacja może prowadzić do ponownego wchłonięcia ich do układu oddechowego. Dlatego inhalator powinien być dokładnie myty, a najlepiej dezynfekowany po każdym użyciu.
2. Zły dobór ustnika
Maseczki i ustniki dołączone do inhalatora mają konkretne zastosowanie i powinny być wykorzystywane zgodnie z ich przeznaczeniem. Ważne jest też dopasowanie wielkości twarzy, aby dobrze przylegały do skóry. Ustniki przeważnie przeznaczone są do nebulizacji, by lek trafiał bezpośrednio do dróg oddechowych. Maseczki natomiast obejmują usta i nos i pozwalają na zwiększenie ilości wdychanego naparu lub leku. Szukasz odpowiedniej maseczki lub akcesoriów do inhalatora? Sprawdź tutaj.
3. Zły dobór inhalatora
Jak robić inhalacje, aby były skuteczne? Należy używać odpowiedniego urządzenia. Błędy w inhalacjach wynikają ze złego wyboru sprzętu. Nie każdą inhalację lub nebulizację można przeprowadzić podstawowym zestawem. Istnieją inhalatory ultradźwiękowe, pneumatyczne i membranowo-siateczkowe. O tym, jaki inhalator wybrać do konkretnych zastosowań i podaży leków przeczytasz tutaj.
Pamiętaj, że wybór odpowiedniego urządzenia ma naprawdę duże znaczenie. W sklepie Apteczka24.pl mamy szeroki wybór inhalatorów oraz akcesoriów do inhalacji.
4. Nieczytanie ulotek leków
Brak znajomości zaleceń dotyczących podawanych leków, to bardzo duży błąd popełniany podczas inhalacji. Różne leki podaje się w różny sposób, jedne wymagają rozpuszczenia w soli fizjologicznej, inne dodania do wody, jeszcze inne dostarczone są w formie gotowej do podania. Niektóre leki wymagają konkretnego sposobu przechowywania i przygotowywania – to wszystko są informacje, których dowiesz się z ulotki.
5. Inhalacja na leżąco
Pozycja, jaką przyjmie osoba podczas wykonywania inhalacji, nie pozostaje bez znaczenia. Ten błąd w inhalacji dotyczy zwłaszcza rodziców, którzy podają inhalator dziecku leżącemu w łóżku. Niestety w poziomej pozycji mgiełka ma utrudnioną drogę zejścia do płuc i oskrzeli, a drobinki osadzają się na podmienieniu i w górnych drogach oddechowych. Ten błąd w inhalacji można łatwo zniwelować, wykonując zabieg na siedząco. W takiej pozycji mgiełka z lekiem jest lepiej rozprowadzana po drogach oddechowych.
Powyższe sytuacje ukazują najczęstsze błędy popełniane podczas inhalacji. Na szczęście ich wyeliminowanie jest łatwe, a pamiętając o powyższych zasadach, znacząco zwiększasz skuteczność zabiegu. Jeżeli nie masz pewności co do sposobu wykonywania inhalacji, warto zapytać lekarza o to, ile powinna trwać inhalacja, jak często ją wykonywać oraz czy lek wymaga specjalnego sposobu podaży. Stosując się do zaleceń, z pewnością nie popełnisz pomyłki, a zabieg będzie o wiele bardziej skuteczny.
Infekcje górnych dróg oddechowych, choć przeważnie nie są niebezpieczne, potrafią uprzykrzyć życie i wyłączyć nas z życia na kilka dni. Zwłaszcza dzieci ciężko przechodzą tego typu choroby. Inhalacje są skuteczną i często stosowaną metodą łagodzenia infekcji. Kiedy warto je stosować?
Dlaczego chorujemy?
Infekcje dróg oddechowych są powszechnymi, często występującymi dolegliwościami, których szczyt przypada zwłaszcza jesienią oraz wczesną wiosną, gdy trwa tzw. sezon chorobowy. Ma to związek ze zwiększoną aktywnością wirusów powodujących choroby przeziębieniowe, grypę, czy nawet chorobę COVID-19. Wszystkie je łączą stany zapalne górnych dróg oddechowych. Problemy z oddychaniem mogą być spowodowane również smogiem i zanieczyszczeniami wewnętrznymi w zamkniętych lokalach przy braku lub niedostatecznej wentylacji.
W przebiegu infekcji lub reakcji na czynniki drażniące dochodzi do rozwoju stanów zapalnych, obrzęków i uszkodzeń nabłonka dróg oddechowych. W ciężkich przypadkach infekcja może przenieść się na dolne drogi oddechowe – do płuc, powodując realne zagrożenie zdrowia, dlatego nie należy do tego dopuszczać. Leczenie trzeba podjąć, zanim dojdzie do pogorszenia stanu zdrowia.
Górne drogi oddechowe – leczenie i sposoby łagodzenia infekcji
W skład GDO wchodzą te fragmenty ciała, przez które przechodzi powietrze, by dostać się do płuc, są to: nos, nosogardło, jama ustna, gardło, krtań i tchawica. Obrzęk i ograniczenie lub zablokowanie przepływu na tym etapie prowadzi do zmniejszenia ilości wdychanego powietrza, co skutkuje niedotlenieniem. Dbanie o drożność dróg oddechowych ma szczególne znaczenie zwłaszcza u dzieci. Poświęciliśmy temu zagadnieniu osobny artykuł.
Inhalacje a choroby dróg oddechowych
Inhalacje pomagają zachować drożność górnych dróg oddechowych, zmniejszają obrzęki i ułatwiają pozbycie się zalegającej wydzieliny. Inhalacje na katar i zatoki były stosowane już przez nasze babcie i ich babcie, a w podstawowej wersji wystarczy tylko gorąca woda i odrobina soli, które będziemy wdychać. Para wodna rozrzedza wydzielinę, umożliwiając jej łatwiejsze pozbycie się z nosa i zatok. Do roztworu można dodać olejki eteryczne lub zioła o działaniu łagodzącym stany zapalne. Oprócz roztworu znaczenie ma również sposób wykonywania inhalacji.
-
Inhalacje na zatoki – prowadzone są solą fizjologiczną w celu rozrzedzenia wydzieliny i szybszego pozbycia się jej z zatok, co udrażnia drogi oddechowe, niweluje ból zatok i je odtyka.
-
Inhalacje na kaszel – do tego celu wykorzystuje się leki, olejki zapachowe i zioła łagodzące kaszel, najlepiej sprawdzają się rumianek i rozmaryn.
-
Inhalacje na katar – w celu łagodzenia kataru wykorzystuje się roztwory soli fizjologicznej. Ponieważ przeważnie równolegle mamy do czynienia z zatkanym nosem i zatokami, do wody warto dodać olejek eukaliptusowy lub sosnowy, co pomaga w odzyskaniu swobodnego oddechu.
Sposoby na inhalacje
Jeżeli chodzi o domowe sposoby na zatoki i schorzenia górnych dróg oddechowych, inhalacje można przeprowadzić, używając do tego zwykłej miski z gorącą wodą. Wystarczy tylko dodać do soli i olejków eterycznych, a następnie nakryć głowę ręcznikiem i nachylając się nad nią, wdychać opary. To jednak nieoptymalny sposób. Aby zwiększyć efektywność inhalacji, warto używać inhalatora z nebulizatorem, czyli z funkcją mechanicznego rozpylania płynu do postaci łatwo przyswajalnej mgiełki. Jak działa inhalator i co to właściwie jest inhalacja oraz nebulizacja, przeczytasz tutaj.
Jeżeli szukasz funkcjonalnego inhalatora dolnych i górnych dróg oddechowych, przeznaczonego dla dzieci i dla dorosłych, sprawdź model NOVAMA Familino Pro by Flaem, który jest inhalatorem z nebulizatorem; zapewnia możliwość wykonywania zarówno zwykłych inhalacji solą fizjologiczną, jak i podawania leków drogą wziewną.
Inhalatory mają wiele zalet, mogą służyć do typowych inhalacji podczas infekcji, ale też do podawania leków drogą wziewną, jednak ich wadą jest to, że mają spore rozmiary. A co, jeżeli potrzebujesz wykonać szybką irygację nosa, by oczyścić drogi oddechowe? W takim wypadku polecamy oczyszczacz np. irygator do nosa FLAEM Rhino Clear Ergo Plus, który pomaga pozbyć się zalegającej wydzieliny. Służy do płukania nosa solą fizjologiczną i do terapeutycznego płukania zgodnie z zaleceniami lekarza.
Inhalator jest przydatnym urządzeniem, które warto mieć w domowej apteczce, by w razie konieczności móc z niego szybko skorzystać. Leczenie infekcji dróg oddechowych ma to do siebie, że im wcześniej zostanie wprowadzone, tym będzie skuteczniejsze i spowoduje szybszy powrót do zdrowia.
Inhalatory są w użyciu od czasów starożytności, a sama zasada działania nie zmieniła się przez wieki. Oczywiście zmieniła się technologia, a urządzenia mają zdecydowanie więcej możliwości. Dowiedz się, jak działa inhalator, co to jest inhalacja, kiedy się ją stosuje i na co zwrócić uwagę przy zakupie.
Inhalatory – co trzeba o nich wiedzieć?
Inhalacja jest zabiegiem polegającym na wdychaniu roztworu leków lub aerozoli ułatwiających oddychanie i wykrztuszanie wydzieliny, działających przeciwzapalnie i rozkurczowo na oskrzela, a także umożliwiających podawanie niektórych antybiotyków.
Leczenie wziewne prowadzone jest za pomocą inhalatora, czyli urządzenia zmieniającego płynny lek do postaci pary wodnej lub drobnego aerozolu, który jest wdychany i wchłaniany w drogach oddechowych. Od tego jak małe są cząsteczki leku zależy to, gdzie dotrą. Cząsteczki o wielkości powyżej 8 µm wchłaniają się w górnych drogach układu oddechowego, 5 µm do 8 µm wchłaniają się w tchawicy i obrębie dużych oskrzeli, cząsteczki od 2 µm do 5 µm w oskrzelach i oskrzelikach, a do pęcherzyków płucnych docierają te o wielkości 0,5 µm do 3 µm. Do wykonywania inhalacji służy inhalator umożliwiający podawanie leku bezpośrednio do dróg oddechowych.
Na co pomaga inhalacja?
-
infekcje dróg oddechowych,
-
choroby przewlekłe dróg oddechowych,
-
kaszel,
-
zapalenie zatok,
-
zapalenie oskrzeli,
-
zapalenie płuc,
-
astma,
-
choroby alergiczne,
-
mukowiscydoza.
Pojęcie inhalator odnosi się do urządzenia służącego do rozpraszania substancji w powietrzu lub innym gazie. Natomiast nebulizator to część inhalatora, do której wprowadza się lek. To w nim dochodzi do rozpylenia cząstek o pożądanej wielkości. Nebulizator tworzy mgiełkę mikroskopijnych kropelek, dzięki czemu lek może dotrzeć jak najdalej, w nebulizatorze aerozol wytwarzany jest stale, co ułatwia podaż leku. Wiele inhalatorów ma nebulizatory, ale nie wszystkie. Dokonując zakupu, trzeba być tego świadomym.
Inhalatory – rodzaje
Wiesz już jak działa inhalator, ale to nie wszystko. Wyróżniamy kilka ich rodzajów:
-
Inhalatory ultradźwiękowe – aerozol generowany jest dzięki ultradźwiękom, wytwarzają cząsteczki poniżej 5 µm. Są ciche, mogą być zasilane bateriami i generują dobrej jakości aerozol, jednak ze względu na podwyższoną temperaturę działania nie nadają się do podawania np. antybiotyków i glikokortykosteroidów.
-
Inhalatory pneumatyczne – zastanawiając się jaki inhalator wybrać, warto rozważyć modele pneumatyczne (sprężarki) połączone z nebulizatorem. Można nimi podawać każdy rodzaj leków, cena zazwyczaj jest niska, ale są też dość głośne, co sprawia, że nie zawsze jest to najlepszy inhalator dla dzieci; chyba że dziecko nie ma problemu z głośną pracą urządzenia lub model jest dobrze wyciszony. Przeczytaj ten poradnik, jeżeli szukasz inhalatora dla dziecka.
-
Inhalatory membranowo-siateczkowe (MESH) – wydajne, kompaktowe i ciche, są to zaawansowane i bardzo dobre urządzenia, które działają na zasadzie wzbudzania w wibrację membrany, która wytwarza aerozol. Można je używać z każdym rodzajem leków, niestety są drogie, dlatego polecane są przede wszystkim dla osób cierpiących na przewlekłe schorzenia.
Jaki inhalator wybrać?
Decyzja o zakupie powinna być podejmowana na podstawie tego, jak często będziesz go używać i jakie leki będziesz podawać. Najważniejsze cechy to:
-
Wskaźnik MMAD, czyli wielkość cząsteczek do jakich rozpylany jest lek,
-
Możliwy czas inhalacji i regulowanie czasu pracy,
-
Tempo rozpylania leków,
-
Rodzaj leków jakie można stosować,
-
Możliwość ciągłej pracy,
-
Głośność,
-
Dodatkowe akcesoria i rozmiary maseczek,
-
Czy inhalator ma funkcję nebulizacji,

Optymalnym wyborem dla większości osób jest inhalator Flaem 4 Neb z nebulizatorem. Jest to pneumatyczno-tłokowy inhalator dla dzieci i dla dorosłych, ułatwiający terapię aerozolową. Dzięki 4 trybom pracy nebulizatora lekarstwo może dotrzeć dokładnie tam, gdzie powinno.
-
Tryb 0 przeznaczony jest do inhalowania górnych dróg oddechowych. Produkuje cząsteczki większe niż 7 μm.
-
Tryb1 zapewnia cząsteczki większe niż 5 μm i jest właściwy do leczenia tchawicy i oskrzeli.
-
Tryb 2 zapewnia cząsteczki 3-4 μm, najlepsze do leczenia oskrzeli.
-
Tryb 3 służy do uzyskiwania najmniejszych cząsteczek 2-3 μm, aby lekarstwo docierało do pęcherzyków płuc.
Takie rozwiązanie sprawia, że model może być stosowany w wielu różnych schorzeniach, a dzięki bogatemu zestawowi akcesoriów inhalator Flaem 4 Neb jest uniwersalny i może być używany u noworodków, dzieci i dorosłych, jedynym warunkiem jest konieczność zaopatrzenia się w maseczki o odpowiednich rozmiarach.
Pierwsze inhalacje, jakie stosowano dawniej to sauna parowa. Zauważono jej korzystny wpływ na drogi oddechowe. Do inhalacji dodawano zioła lecznicze. Obecnie do inhalacji i nebulizacji stosuje się lekarstwa lub sól fizjologiczną, czyli wodny roztwór chlorku sodu. Inhalacja u dzieci pomaga w nawilżaniu śluzówek oraz przy nawracających infekcjach dróg oddechowych. Stosuje się ją w szpitalach i domach. Obecnie dostępne są: inhalatory proszkowe, pneumatyczne oraz ultradźwiękowe. Najpopularniejszym inhalatorem jest ten pneumatyczny. W odróżnieniu od inhalatorów ultradźwiękowych ma on uniwersalne zastosowanie.
Po co inhalować w czasie infekcji?
Inhalacje parą wodną nawilżają błony śluzowe. Nebulizacja udrażnia nos oraz obniża lepkość śluzu. Dzięki nebulizacji kaszel staje się bardziej efektywny. Po inhalacji oskrzela oczyszczają się, a oddychanie jest łatwiejsze. Stosuje się inhalacje z samej pary wodnej, by nawilżyć błony układu oddechowego. Nebulizacje stosuje się z lekarstwami lub solą fizjologiczną. Nie obciążamy żołądka tabletkami, a lekarstwo dociera do zainfekowanego narządu. Inhalator dla dzieci nadaje się również dla dorosłych.
Czy przydają się tryby w nebulizatorze?
Nebulizator jest najważniejszym elementem inhalatora. We wnętrzu nebulizatora cząsteczki zmieniają się w parę. Nebulizator może działać w jednym trybie lub kilku. Tryby w nebulizatorze to ustawienia zmieniające wielkość MMAD. Miejsce, gdzie dociera lek, zależy od wielkości cząsteczki MMAD. Im większa cząsteczka, tym wyżej w układzie oddechowym jest wchłaniana. MMAD większe niż 7 μm wchłaniają się w nosie i gardle. Cząsteczki większe niż 5 μm pomagają w leczenia obszaru tchawicznego. Oskrzela leczymy MMAD między 3 a 4 μm. Przy przewlekłych chorobach płuc używamy cząsteczki między 2 a 3 μm. Inhalator dla dzieci i dorosłych Flaem 4Neb jako jedyny na rynku posiada 4 tryby nebulizacji. Uniwersalność tego urządzenia sprawia, że przyda się przy wszystkich chorobach wymagających nebulizacji. Opinie o inhalatorze nie są tak ważne, jak wielkość cząsteczek wytwarzanych przez nebulizator. Najlepiej jak MMAD jest potwierdzone badaniami. Flaem 4Neb został przebadany przez niemiecki instytut badawczy TÜV Rheinland. Badania potwierdziły wytwarzanie cząsteczki, która dociera do płuc. W inhalatorach dla dzieci przydają się wszystkie tryby nebulizatora.

Po co maseczki w inhalatorach?
Cena inhalatora zależy od jego możliwości technicznych, ale też od jakości wykonania. Inhalatory dla dzieci i dorosłych Flaem są produkowane we Włoszech. Wszystkie elementy nie zawierają ftalanów i BPA. Ma to szczególne znaczenie przy maseczkach, które bezpośrednio dotykają twarzy dziecka. W inhalatorze pneumatyczno- tłokowym Flaem 4Neb maseczki wykonane są miękkiego tworzywa. Maseczki pomagają w inhalacji dzieci i zmniejsza ilość zmarnowanego lekarstwa. Inhalator dla dzieci ze smoczkiem może być z powodzeniem zastąpiony mała maseczka, która sprawdzi się przy nebulizacji najmłodszych.
Dodatkowe elementy, na które warto zwrócić uwagę podczas wyboru inhalatora
Kupując inhalator dla dziecka, szczególną uwagę należy zwrócić na certyfikaty urządzenia. To ile kosztuje inhalator dla dzieci, ma mniejsze znaczenie, gdy producent gwarantuje jego działanie. Rozmiar cząstek Flaem 4Neb jest certyfikowany przez TUV Rheinland. Dla rodziców ważne jest też, by inhalator dla dzieci był cichy. Flaem 4Neb pracuje z natężeniem dźwięku 55 dB. Dobry inhalator dla dzieci jest sprawdzony przez niezależne instytucje. Urządzenie i akcesoria Flaem 4Neb wykonane są z materiałów antyalergicznych, bez ftalanów i BPA, przetestowane zgodnie z europejskimi normami EN 10993-1 „Ocena biologiczna wyroby medyczne ”oraz w 93/42 / EWG Europejskiej Dyrektywa dotycząca wyrobów medycznych. Dzięki potwierdzeniu jakości inhalatora przez certyfikaty masz pewność, że nebulizacja przyniesie oczekiwane efekty.