Domowe leczenie tlenem – dla kogo koncentrator tlenu?

Domowa tlenoterapia jest skuteczną metodą poprawy komfortu życia u osób obarczonych przewlekłymi chorobami układu oddechowego; wydłuża też okres przeżycia pacjentów cierpiących na nienowotworowe choroby płuc z niewydolnością oddechową. W przypadku krótkotrwałej tlenoterapii wystarczy butla z tlenem o określonej pojemności – rozwiązanie takie najczęściej stosuje się w szpitalach i ośrodkach zdrowia. Jednak na potrzeby ciągłej tlenoterapii w warunkach domowych i poza szpitalnych butle z tlenem zupełnie by się nie sprawdziły. Koncentrator tlenu ma zastosowanie zwłaszcza u osób wymagających ciągłej lub częstej tlenoterapii.

Koncentrator tlenu – przenośny sposób na swobodny oddech

Tlen jest gazem niezbędnym do życia. Nasze płuca pozyskują go z atmosfery przy każdym oddechu. Czasami jednak mechanizm ten nie działa prawidłowo, a płuca nie są w stanie zapewnić odpowiedniej podaży tlenu. Nawet niewielki spadek saturacji (wysycenia hemoglobiny tlenem) może powodować dyskomfort i uczucie duszności. Obniżenie saturacji poniżej 95% oznacza zaburzenia w funkcjonowaniu układu oddechowego, a poniżej 90% jest niebezpieczny dla życia. Każdy człowiek musi utrzymywać saturację w zakresie 95%-99%, aby komórki otrzymały odpowiednią ilość tlenu. Saturację mierzy się za pomocą pulsoksymetru. Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej, sprawdź też artykuł: jaki pulsoksymetr wybrać.

W przypadku takich chorób jak: przewlekła niewydolność oddechowa, POChP, choroby nowotworowe płuc, samoistne włóknienie płuc i wielu innych nie jest możliwe fizjologiczne utrzymanie saturacji na odpowiednim poziomie; konieczne jest sztuczne dostarczanie większej ilości tlenu. Do tego właśnie służy koncentrator tlenu przenośny lub stacjonarny działający w trybie ciągłym.

Co to jest i jak działa koncentrator tlenu?

Koncentrator tlenu to urządzenie, które pobiera powietrze (przypomnijmy, że skład powietrza w uproszczeniu to: 78% azot, 21% tlen, 1% inne gazy), a następnie wykorzystując specjalistyczną aparaturę, filtruje powietrze atmosferyczne, usuwa azot i inne gazy oraz zbiera tlen, przy okazji nawilża go i oczyszcza.

Jak działa koncentrator tlenu? Zasada działania jest bardzo prosta – urządzenie pobiera powietrze atmosferyczne i przekształca je w prawie czysty tlen, który podawany jest pacjentowi do dróg oddechowych przez maskę twarzową lub kaniule donosowe. Czystość tlenu kondensowanego w taki sposób wynosi około 93%. Dlaczego nie 100%? Mimo iż tlen jest gazem leczniczym wykorzystywanym w medycynie, to jednak zbyt wysokie jego stężenie ma działanie toksyczne i nie jest zalecane. Dlatego też kupując domowy koncentrator tlenu, trzeba nauczyć się jak go używać i jakie zachowywać środki bezpieczeństwa. Koncentrator tlenu ma zastosowanie głównie medyczne, choć bywa używany też przez sportowców. Wiedząc, jak działa koncentrator tlenu, możemy zastanowić się nad tym, jaki model wybrać, do własnych potrzeb.

Jak załatwić tlen do domu, czyli leczenie tlenem w warunkach domowych

Celem domowego leczenia tlenem jest przedłużenie życia chorego, zmniejszenie częstości hospitalizacji z powodu zaostrzeń choroby, poprawa jakości życia, tolerancja wysiłku, uzyskanie pO2 w badaniu gazometrycznym powyżej 60mm Hg. Tlenoterapia prowadzona przez koncentrator tlenu musi być wykonywana zgodnie z zaleceniami lekarza.

Obsługa urządzenia jest bardzo prosta i zamyka się w kilku krokach: urządzenie należy podłączyć do prądu, ustawić odpowiedni przepływ tlenu w litrach na minutę, a następnie podłączyć przewód tlenowy i założyć maskę tlenową lub cewnik donosowy tzw. wąsy. Od tej chwili, dopóki urządzenie pracuje, mamy niewyczerpalne źródło tlenu, dzięki czemu nie trzeba martwić się o uzupełnianie zapasów tego gazu. Koncentratora tlenu należy używać tak długo i z taką częstotliwością, jaką zaleci lekarz: od kilku godzin do nawet powyżej 12 godzin dziennie w przypadku osób z przewlekłą obturacyjną chorobą płuc.

Domowy koncentrator tlenu – jaki wybrać?

Na rynku akcesoriów medycznych istnieje duży wybór koncentratorów tlenu w różnych przedziałach cenowych, dzięki czemu można swobodnie dobrać produkt do własnych wymagań i możliwości finansowych. Na przykład przenośny koncentrator tlenu Symed M100 to koncentrator tlenu na baterie, który można zabrać ze sobą w podróż. Jego koszt wynosi nawet poniżej 1000 złotych, a model zapewnia skuteczną tlenoterapię przez kilka godzin.

Do stacjonarnego zastosowania lepiej sprawdzi się koncentrator tlenu do domu Topson KSOC-3, który może działać w trybie ciągłym przez 24 godziny i zapewnia 93-procentową czystość tlenu. Dla najbardziej wymagających użytkowników i do zastosowań profesjonalnych polecamy koncentrator tlenu Sysmed M50, który może pracować w trybie ciągłym, ma przepływ tlenu od 0,5 do 5 litrów na minutę i zapewnia czystość tego gazu na poziomie 93%. Łatwa konserwacja umożliwia wymianę części np. filtrów nawet w 1 minutę. Jest to produkt polecany nie tylko do domów, ale zwłaszcza do ośrodków opieki nad starszymi osobami czy też do placówek medycznych.

Bibliografia

1. Miłosz Jankowski, Dorota Górecka, Leczenie tlenem, portal mp.pl dział interna (12.08.2019);

2. Marcin Pustkowski, Filip Mejza, Domowe leczenie tlenem — podsumowanie wytycznych BTS 2015. Cz. 2. Zasady stosowania tlenoterapii przewlekłej, portal mp.pl dział pulmonologia (29.02.2016);

3. Filip Mejza, Tlenoterapia przewlekła, portal mp.pl dział dla pacjentów (09.03.2016);

4. Sławomir From, Krzysztof Lewandowski, Marta Pacholska-Pytlakowska, „Współczesne wskazania do domowego leczenia tlenem.” Pol Merk Lek 31.186 (2011): 368-371.;