Inhalacja i nebulizacja są zabiegami chętnie wykorzystywanymi w leczeniu i profilaktyce schorzeń dróg oddechowych. Inhalatory z nebulizacją są łatwo dostępne i niedrogie, nic więc dziwnego, że przyjęły się nie tylko w szpitalnych, ale i w domowych warunkach. Czym jest nebulizacja, czym różni się od inhalacji i kiedy należy ją wykonywać?
Nebulizacja – co to jest?
Inhalacja jest ogólnym pojęciem zabiegów leczniczych, polegających na podawaniu drogą wziewną roztworów olejków, ziół czy leków poprzez ich wdychanie. Natomiast nebulizacja jest węższym pojęciem oznaczającym zabieg podawania leków wziewnych w postaci aerozolu. O tym, jak działa inhalator i co to jest inhalacja, pisaliśmy tutaj. Tym razem skupimy się na pojęciu nebulizacji i różnicach między inhalacją a nebulizacją.
Nebulizator jest urządzeniem przekształcającym lek z postaci płynnej do postaci aerozolu podawanego wprost do dróg oddechowych. Taki aerozol wchłania się szybciej, a drobne cząsteczki leku mogą dotrzeć głębiej, tam, gdzie lek jest potrzebny. Nebulizator do inhalatora to ta część, do której wprowadza się lek; przeważnie występuje jako element inhalatora, tzw. inhalator z funkcją nebulizacji.
Do wykonania nebulizacji konieczny jest inhalator wyposażony w kompresor oraz pojemniczek na lek (nebulizator), w którym dochodzi do rozbicia preparatu z postaci płynu do formy aerozolu o pożądanej wielkości cząsteczek.
Różnice pomiędzy inhalacją a nebulizacją
Obie formy zabiegu polegają na dostarczeniu leku lub innej substancji do dróg oddechowych, przy czym samą inhalację wykonuje się, wdychając opary np. gorącej wody, w której rozpuszczony jest lek, olejek zapachowy lub inna substancja. W zabiegu nebulizacji wdycha się rozdrobniony aerozol. To sprawia, że lek szybciej i łatwiej dociera w odpowiednie miejsce w drogach oddechowych. Do wykonania nebulizacji konieczna jest maska twarzowa lub ustnik, przez które mgiełka dostanie się bezpośrednio do dróg oddechowych.
Działanie nebulizatora polega na rozdrobnieniu cząsteczek leku do odpowiedniej wielkości. Drobinki powyżej 8 µm wchłaniają się w górnych drogach oddechowych, głównie w jamie nosowej i w gardle. Dla tych cząsteczek wystarczy zwykła inhalacja, a nebulizacja rozbija je na jeszcze mniejsze frakcje: 5-8 µm – wchłaniają się w okolicy tchawicy i dużych oskrzeli, te 2-5 µm dostają się do oskrzeli i oskrzelików, natomiast te najmniejsze o rozmiarach 0,5-3 µm docierają najdalej i wchłaniają się do pęcherzyków płucnych.
Za pomocą nebulizatora podaje się leki mukolityczne czy leki rozszerzające oskrzela, a także inne farmaceutyki, które powinny dotrzeć do organizmu z pominięciem drogi pokarmowej. Czasami wykonywana jest nebulizacja solą fizjologiczną, której celem jest nawilżenie śluzówki dróg oddechowych i przyniesienie ulgi w chorobach infekcyjnych górnych dróg oddechowych.
Nebulizację wykonuje się w wielu chorobach dróg oddechowych, m.in. w:
-
astmie,
-
przewlekłej obturacyjnej chorobie płuc (POChP),
-
zapaleniu płuc, oskrzeli i oskrzelików,
-
mukowiscydozie,
-
infekcji dróg oddechowych,
-
chorobach alergicznych.
W co musisz się zaopatrzyć, aby przeprowadzić nebulizację?
Inhalacja to prosty zabieg, w podstawowej wersji wymagający tylko miski z gorącą wodą, olejku eterycznego i ręcznika do zakrycia głowy. Osoby wykonujące ten zabieg częściej, zapewne mają w domowej apteczce jakiś rodzaj prostego inhalatora. A czego potrzeba by przeprowadzić nebulizację? Oczywiście inhalatora z nebulizatorem.
Takie urządzenie musi mieć przede wszystkim zbiorniczek na lek (nebulizator) oraz mechanizm umożliwiający generowanie aerozolu. Wyróżniamy nebulizatory pneumatyczne, membranowo-siateczkowe (MESH) i ultradźwiękowe.
Wybierając inhalator z nebulizacją, koniecznie sprawdź:
-
Wskaźnik MMAD, czyli informację o tym, do jakiej wielkości cząsteczek rozbijany jest lek (im bliżej 1 1µm, tym lepiej).
-
Wskaźnik FPF% oznaczający procentową zawartością cząsteczek mniejszych niż 5 µm wytwarzanych przez nebulizator.
-
Rodzaj leków, jakie można stosować, ponieważ nie każdy typ nebulizatora nadaje się do każdego leku. Na przykład inhalatory siateczkowo-membranowe mają ograniczenia w tym zakresie.
Warto wziąć pod uwagę to, czy nebulizacja będzie robiona u dzieci. Jeżeli tak, to nebulizator powinien być cichy, by nie straszyć dziecka, musi być też wyposażony w zestaw masek dziecięcych.
Inhalatory z nebulizatorem do użytku domowego mają spore rozmiary i są stosunkowo ciężkie ze względu na sprężarkę, wymagają też podłączenia do prądu. Jeżeli dużo podróżujesz lub potrzebujesz urządzenia mobilnego, które będzie można zabrać do pracy, do szkoły lub na wakacje, rozejrzyj się za zminiaturyzowanymi, podróżnymi wersjami inhalatorów z funkcją nebulizacji, znajdziesz je w sklepie Apteczka24.pl
