Pierwsze 1000 dni życia dziecka to kluczowy okres pod względem żywienia maluszka. To, jak będzie ono wyglądać, ma ogromny wpływ na rozwój psychosomatyczny dziecka. Odpowiedni plan żywienia pomoże również zmniejszyć ryzyko rozwoju chorób dietozależnych w przyszłości. Karmienie niemowlaka i kilkulatka może jednak sprawić sporo trudności rodzicom. O czym warto pamiętać?
Jak karmić dziecko?
Opieka nad noworodkiem i niemowlakiem to nie lada wyzwanie dla młodych rodziców. Wielu z nich przyznaje, że to właśnie karmienie dziecka – obok częstych pobudek w nocy – sprawia im najwięcej trudności. Jeśli chodzi o początkowe karmienie dziecka, zasady są jasne. Mleko matki – lub mleko modyfikowane – powinny być jedynym źródłem pożywienia i nawadniania dla dzieci do 6. miesiąca życia. Oczywiście w razie potrzeby rodzice podają dziecku również leki, nie można też zapominać o witaminie D. Omawiając karmienie niemowlaka, należy zaznaczyć, że podawanie dziecku zamiennika mleka matki lub modyfikowanego w postaci mleka krowiego, koziego czy roślinnego jest niezgodne z zaleceniami specjalistów ds. żywienia.
Wydaje się, że zestaw do karmienia niemowlaka i noworodka liczy zaledwie kilka elementów. Nic bardziej mylnego. To zwykle różnej wielkości butelki i smoczki – w przypadku karmienia piersi przydają się wtedy, gdy np. w porze karmienia młoda mama jest poza domem. Jeśli butelki, to i podgrzewacze do butelek. Do tego coś, co znacząco ułatwia codzienne obowiązki młodych rodziców, czyli sterylizatory do butelek. Jeśli dziecko ma problemy ze ssaniem, pomocne są specjalne łyżeczki do krótkoterminowego karmienia niemowląt. Sprawdź też, jak ułatwić sobie karmienie piersią.
{#callMethod:getProductsInCategory 436#}
Karmienie dziecka – rozszerzanie diety
Jeśli chodzi o moment, w którym można rozpocząć rozszerzanie diety dziecka, wytyczne specjalistów nieznacznie się różnią. WHO zaleca, aby proces ten wprowadzić po 6. miesiącu życia niemowlaka. Polscy specjaliści zalecają rozszerzenie diety między 17. a 26. tygodniem życia dziecka. Warto podkreślić, że karmienie niemowlaka jest ściśle powiązane z jego rozwojem. Sygnałem do rozpoczęcia prób rozszerzania diety jest zanik odruchu wypychania jedzenia przez dziecko, umiejętność siedzenia z podparciem oraz kontrola ruchów szyi i głowy. Gdy te warunki nie są spełnione, proces rozszerzania diety należy opóźnić.
W pierwszym roku życia posiłki uzupełniające, jak sama nazwa wskazuje, powinny być jedynie uzupełnieniem dla karmienia niemowlaka piersią lub mlekiem modyfikowanym. Między 6. a 8. miesiącem życia dziecka powinny to być 2-3 posiłki uzupełniające na dzień. Od 9. do 12. miesiąca życia zalecane są 3-4 posiłki uzupełniające i 1-2 przekąski. Dokarmianie dziecka mlekiem może trwać do 2. roku życia lub dłużej – według potrzeb matki i dziecka.
Karmienie dziecka w procesie rozszerzania diety pozwala mu zapoznać się z różnymi konsystencjami pokarmów. Jest to doświadczenie zarówno dotykowe, jak i smakowe czy wzrokowe. To, jak karmić dziecko, które może już spożywać inne pokarmy niż mleko, jest często tematem spornym wśród rodziców. Jedni opowiadają się za wprowadzeniem metody BLW, która zakłada samodzielne jedzenie dziecka rękami. Pokarm jest dzielony na mniejsze kawałki. Tradycyjna metoda karmienia małego dziecka polega na podawaniu rozdrobnionego lub drobno pokrojonego pokarmu łyżeczką, a metoda mieszana łączy oba wymienione sposoby. Która z nich jest najlepsza? Jest to kwestia indywidualna, wielu rodziców stawia na metodę łączoną, zaczynając od karmienia dziecka łyżeczką i stopniowo wprowadzając samodzielne jedzenie, pierwsze rękami, z czasem z użyciem sztućców.
Karmienie niemowlaka i dziecka – kształtowanie nawyków żywieniowych
Karmienie dziecka, zasady rozszerzania diety, to wyzwanie wymagające cierpliwości i zaangażowania rodziców. To właśnie w tym okresie kształtuje się nawyki żywieniowe, które dają efekty w późniejszym życiu dziecka. Zwykle rozszerzanie diety rozpoczyna się od warzyw, aby uniknąć przyzwyczajania malucha do słodkiego smaku owoców. To właśnie słodki i słony smak są przez dzieci najlepiej tolerowane, co wynika z wrodzonych preferencji. Gotowane i surowe warzywa, owoce, a do tego kasze, makarony, ryż, dobrej jakości mięso, ryby, jaja, tłuszcze, produkty mleczne i zbożowe oraz woda do picia – oto przepis na zdrową dietę dla dziecka.
Jak karmić dziecko, aby go nie przekarmić? To częsty problem rodziców. Specjaliści zwracają uwagę na jedną zasadę. To rodzic decyduje, co i kiedy poda dziecku do jedzenia, a dziecko decyduje, czy i ile zje. Taki schemat sprzyja nauce uczucia sytości i głodu przez dziecko. Nie zaleca się opóźniania pokarmów potencjalnie alergizujących. Należy jednak pamiętać, aby wprowadzać je pojedynczo i obserwować reakcję dziecka. Wysypka skórna, bóle brzucha, rozwolnienie, zaparcia – to sygnały do zmodyfikowania diety pociechy. Posiłki powinny być komponowane z dobrej jakości produktów, bez użycia soli i cukru, grzybów, podrobów, wysoko przetworzonej żywności, słodkich i gazowanych napojów.
Akcesoria do karmienia dziecka – mała rzecz, a cieszy
Warto też zadbać o atmosferę w trakcie posiłków. Spokojną, ze świadomością zabawy dziecka pokarmem. Dobrą praktyką jest wspólne spożywanie posiłków – w końcu dziecko naśladuje rodziców. Kolorowe talerzyki, kubki i sztućce przykuwają wzrok malucha, jak i są pomocne w jedzeniu. Talerze z przegródkami, silikonowe podkładki pod jedzenie, małe i płaskie łyżeczki, a do tego śliniaki – akcesoria do karmienia dziecka mają ogromny wpływ na proces jedzenia, jak i późniejszego sprzątania w kuchni. Wszystkie niezbędne produkty kupisz wygodnie online w Apteczka24.
Wprowadzanie nowych produktów do diety dziecka może się wiązać nawet z kilkunastoma próbami zachęcenia pociechy do ich skosztowania. To ważny proces, dzięki któremu maluch oswaja się z nowym smakiem i konsystencją. Początkowe zniechęcenie może przemienić się wręcz w uwielbienie. Potrzeba jednak czasu i cierpliwości.
Bibliografia:
-
mgr Ewa Ehmke, BLW jako uzupełnienie procesu karmienia dziecka w 1. Roku życia dziecka, ncez.pzh.gov.pl, data dost. 29.10.2022r.
-
PAN, Stanowisko Komitetu Nauki o Żywieniu Człowieka Polskiej Akademii Nauk w sprawie zasad żywienia dzieci w wieku 1-3 lat, knozc.pan.pl, data dost. 29.10.2022r.
-
dr Anna Taraszewka, Żywienie zdrowych niemowląt – zaktualizowane wytyczne, ncez.pzh.gov.pl, data dost. 29.10.2022r.
Karmienie piersią jest najzdrowszym i rekomendowanym przez lekarzy oraz specjalistów sposobem odżywiania noworodka i niemowlaka. Według zaleceń WHO dziecko należy odżywiać w ten sposób nawet do 2. roku życia lub dłużej. To dość długi czas, dlatego warto się zastanowić nad tym, jak sobie ułatwić karmienie piersią i jakie akcesoria mogą być przydatne?
Karmienie piersią – fakty, które musisz wiedzieć na początku
-
Mleko matki to najlepszy posiłek dla niemowlaka, dlatego nie można z tego rezygnować na rzecz sztucznego pokarmu, o ile nie ma ku temu wyraźnych przesłań medycznych. Mleko jest bogate w składniki odżywcze, mineralne, gasi pragnienie, zaspokaja głód, a także jest nośnikiem przeciwciał, dzięki czemu wzmacnia naturalną odporność dziecka.
-
Według wytycznych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) karmienie wyłącznie mlekiem matki należy prowadzić przez 6 miesięcy, a utrzymanie karmienia naturalnego z jednoczesnym podawaniem żywności uzupełniającej, powinno być kontynuowane do 2. roku życia lub dłużej.
-
Dla uniknięcia problemów z laktacją dziecko należy karmić zawsze, gdy tego potrzebuje, gdyż to stymuluje produkcję mleka. Przynajmniej przez 4 pierwsze tygodnie zrezygnuj z karmienia butelką i podawania smoczka, ponieważ w tym czasie stabilizuje się laktacja.
Akcesoria do karmienia piersią
Aby ułatwić karmienie piersią i sprawić, że proces ten będzie wiązał się z rodzicielską przyjemnością, a nie problemami, warto zastanowić się nad kilkoma ułatwieniami, które mogą pomóc w tej czynności. Polecamy przygotować się już w czasie ciąży. Część akcesoriów można oczywiście dokupywać w miarę upływu czasu, ale niektóre z nich, takie jak na przykład laktator, czyli odciągacz do mleka warto mieć pod ręką już od pierwszych dni.
Laktatory albo odciągacze do mleka – to przydatne akcesoria do karmienia piersią, które mają trojakie zastosowanie. Po pierwsze służą do odciągania nadmiaru mleka, zmniejszając obrzęk piersi, gdy dochodzi do nadprodukcji pokarmu. Po drugie umożliwiają zgromadzenie zapasu mleka, w sytuacji, w której z jakichś powodów matka nie może na bieżąco karmić niemowlaka. Zgromadzony pokarm warto magazynować, a nawet zamrażać na przyszłość. Po trzecie laktatory wspomagają karmienie piersią w sytuacji, w której organizm wytwarza zbyt mało pokarmu lub gdy kobieta chce podtrzymać laktację. Duży wybór laktatorów (ręcznych i elektrycznych) sprawia, że bez problemu można dobrać rozwiązanie dopasowane do własnych potrzeb.
{#callMethod:getProductsInCategory 435#}
Przydatne są też specjalne koszulki i biustonosze do karmienia, które w przeciwieństwie do zwykłej bielizny, są zdecydowanie wygodniejsze przy konieczności szybkiego i dyskretnego karmienia. Tego typu bielizna jest profilowana i łatwiej jest odsłonić samą pierś. Dodatkową zaletą staników do karmienia jest to, że mają wkładki laktacyjne, chroniące odzież przed wyciekaniem mleka, co jest nie tylko higieniczne, ale i komfortowe.
Skoro już przy wkładkach laktacyjnych jesteśmy, warto o nich wspomnieć nie tylko w kontekście biustonoszy do karmienia. Jednorazowe lub wielorazowe wkładki laktacyjne można używać z dowolnym rodzajem biustonoszy; są antybakteryjne, zapobiegają podrażnieniom i infekcjom, chronią skórę i wchłaniają wycieki mleka, co zdarza się w okresie laktacji. Dzięki takim wkładkom zawsze będziesz czuła się czysto i komfortowo.
Karmienie piersią może wiązać się z podrażnieniami i bólem, co zdecydowanie zmniejsza komfort i przyjemność tej czynności. Niektóre kobiety wręcz unikają konieczności takiego podawania pokarmu ze względu na odczuwany dyskomfort. Na szczęście jest kilka rozwiązań, pozwalających na to, by ułatwić sobie karmienie piersią i zmniejszyć niedogodności. Są to formujące osłonki oraz nakładki na brodawki. Te pierwsze mają na celu przygotowanie płaskich lub wklęsłych brodawek, natomiast nakładki na pierś do karmienia chronią brodawki, z jednej strony zapewniając dziecku naturalny kontakt z piersią, a z drugiej chronią brodawki przed ugryzieniami i podrażnieniami.
Zadbaj o higienę
Warto wspomnieć o jeszcze jednej czynności, która jest niezwykle istotna podczas karmienia piersią – mowa oczywiście o higienie. Zachowanie czystości i pielęgnacja piersi to niezwykle ważny element zwiększający osobisty komfort. W sklepie Apteczka24.pl znajdują się akcesoria do karmienia piersią i utrzymywania higieny np. nawilżane chusteczki pielęgnacyjne, maści nawilżające na brodawki, chłodzące kompresy zmniejszające obrzęki czy chłonne wkładki higieniczne.
Stosując wskazane akcesoria do karmienia piersią, a także dbając o prawidłowość tej czynności i o higienę, cały proces z pewnością będzie dużo przyjemniejszy. Warto więc ułatwić sobie karmienie piersią, zwłaszcza, że to zdrowe zarówno dla niemowlaka, jak i dla matki.
