Termoterapia dzieli się na ciepłolecznictwo oraz zimnolecznictwo, a zabiegi dobierane są w zależności od tego, jakie efekty chcemy osiągnąć. Wysoka temperatura rozszerza naczynia krwionośne, przyspiesza regenerację tkanek, zmniejsza stany zapalne, poprawia ogólną odporność organizmu i przynosi wiele korzyści zdrowotnych. To właśnie ciepłolecznictwem zajmiemy się w tym artykule. Jakie są korzyści leczenia ciepłem i jakie produkty rozgrzewające warto mieć w domu?

Co to jest termoterapia (ciepłolecznictwo)?

Leczenie ciepłem wykorzystuje wiele metod np. hydroterapię, balneoterapię, zabiegi parafinowe i metody wzbudzające ciepło w tkankach – promieniowanie IR, ultradźwięki czy prądy wielkiej częstotliwości. Metody te zleca lekarz i wykorzystywane są w zabiegach fizjoterapeutycznych. Termoterapia może być też stosowana w warunkach domowych z wykorzystaniem termożeli, kompresów i plastrów żelowych, a także rozgrzewających poduszek, czy termoforów.

Zabiegi ciepłem przynoszą bardzo dobry efekt przeciwbólowy, przeciwzapalny i zmniejszający napięcie mięśniowe. Miejscowe leczenie ciepłem powoduje rozgrzanie tkanek, dzięki czemu rozszerzają się naczynia krwionośne, zwiększa się krążenie krwi i jej dopływ do narządów wewnętrznych. Ciepłolecznictwo wpływa na poprawę ruchomości stawów i elastyczności tkanki kolagenowej, pobudza krążenia, działa odprężająco i uspokajająco, pobudza przemianę materii, a także przyspiesza gojenie powierzchownych ran. Korzyści wynikających z leczenia ciepłem jest znacznie więcej, nic więc dziwnego, że to chętnie wykorzystywana metoda zarówno w profesjonalnej fizykoterapii, jak i w warunkach domowych.

Ciepłolecznictwo – wskazania i przeciwwskazania:

Istnieje wiele wskazań do zastosowania termoterapii, są to m.in.: choroby zwyrodnieniowe stawów, choroby reumatyczne, przewlekłe stany zapalne ścięgien, mięśni, stawów i nerwów, urazy tkanek miękkich, zapalenie nerwów obwodowych, rwa kulszowa, przykurcze mięśniowe, niektóre choroby ginekologiczne, laryngologiczne i neurologiczne oraz wiele innych.

Działanie ciepłem nie zawsze jest bezpieczne, a pewne stany są przeciwwskazaniami do prowadzenia termoterapii ciepłem. Są to między innymi: ostre stany zapalne, zaburzenia czucia, świeże urazy, ciężkie choroby serca i układu krążenia, żylaki, nadciśnienie tętnicze, zakrzepowo-zatorowe zapalenia naczyń, gorączka i stany podgorączkowe. W pewnych, rzadkich sytuacjach ciepło może wywołać oparzenia, obrzęki i krwawienia, aktywizację utajonych infekcji, czy zaburzenia pracy układu krążenia.

Jak do każdej formy terapii, i to tej należy podchodzić z ostrożnością. Wszelkie specjalistyczne zabiegi muszą odbywać się pod obserwacją osoby nadzorującej i nie należy na własną rękę z nimi eksperymentować. Można natomiast bezpiecznie stosować bezpieczne formy domowego ciepłolecznictwa, niewymagające przypisania przez lekarza, choć w przypadku występowania przeciwwskazań, zalecana jest ostrożność i konsultacja ze specjalistą.

Domowa termoterapia, czyli produkty do leczenia ciepłem dla każdego

Termoterapia domowymi metodami może być całkiem skutecznym sposobem niwelowania bólów mięśniowych i stawowych, łagodzenia bolesnych miesiączek, bólów pleców, a także pomocą w odprężeniu się i zrelaksowaniu. Polecamy zwłaszcza bardzo wygodne grzejące poduszki elektryczne, które stanowią źródło przyjemnego ciepła – mogą zastąpić termofor lub okład ogrzewający.

O ile poduszki elektryczne, rozgrzewające do termoterapii lub koce rozgrzewające zwiększają przede wszystkim uczucie komfortu, tak kompresy i plastry rozgrzewające na ciało mają typowo lecznicze zastosowanie. Ich zadaniem jest niwelowanie bólu i zmniejszenie napięcia mięśniowego. Kompresy i plastry rozgrzewające występują w wersjach do jednorazowego oraz wielorazowego użytku i mają kształty dopasowane do konkretnej części ciała. Kupimy więc plastry rozgrzewające na lędźwie, na plecy, na szyję, kompresy żelowe dla dzieci, kompresy na głowę itd. Czy takie plastry rozgrzewające działają? Zdecydowanie tak i polecamy je jako formę łagodzenia bólów mięśniowych, stawowych czy wynikających z lekkich urazów.

Termoterapia ciepłem w warunkach domowych może być wykonywana również przy pomocy promieniowania podczerwonego. Służą do tego specjalne lampy na podczerwień, które działają przez naświetlanie falami w zakresie 780-1400 nm. Ich zastosowanie jest szerokie, polecane są zarówno do łagodzenia bólów, jak i zmniejszania stanów zapalnych, przyspieszania gojenia się ran, wspierania leczenia odleżyn, czyraków, trądziku.

Termoterapia – dla zdrowia i komfortu

Termofor, rozgrzewająca poduszka na plecy i brzuch, czy też kocyk elektryczny są produktami, które można użytkować nie tylko na potrzeby termoterapii. Doskonale sprawdzą się, by zapewnić sobie przyjemny komfort podczas zimowych dni, gdy chciałoby się rozgrzać, ale herbatka już za zimna, a kaloryfer niedomaga.

Ból pleców i kręgosłupa może być spowodowany wieloma czynnikami, czasami wystarczy przeciążenie mięśni, nieprawidłowe podniesienie ciężaru, albo niewygodna pozycja podczas snu – i ból pleców gwarantowany. Dolegliwość może skutecznie pokrzyżować plany na kilka następnych dni. Czy są jakieś skuteczne sposoby na bóle pleców do doraźnego stosowania?

Najczęstsze powody dolegliwości

Bóle pleców są powszechne i przeważnie wywołane przez typowe czynniki, np. sen w niekomfortowej pozycji, naciągnięcie mięśni czy wypadnięcie dysku. Są to w większości niegroźne niedyspozycje, wiążące się z dyskomfortem, ale niebędące zagrożeniem dla zdrowia. Mimo wszystko, jeżeli bóle są nawracające lub nie ustępują, należy skonsultować się z lekarzem w celu wykluczenia innych, poważniejszych przyczyn bólu kręgosłupa.

Możemy wyróżnić m.in.: bóle pleców na dole (w odcinku lędźwiowym), ból z tyłu pleców obejmujący odcinek krzyżowy i piersiowy, ból kręgosłupa w odcinku szyjnym, czy też specyficzne, charakterystyczne bóle korzonków lub związane z rwą kulszową. Bóle kręgosłupa i mięśni mogą być spowodowane różnymi czynnikami:

• przeciążeniem mięśni i więzadeł,

• spaniem w złej pozycji lub na niewygodnym łóżku,

• urazami mięśni lub kręgosłupa,

• brakiem aktywności fizycznej,

• chorobą zwyrodnieniową stawów,

• przepukliną kręgosłupa.

Oprócz odkręgosłupowych dolegliwości mogą pojawić się również inne, związane z chorobami lub ze stanami fizjologicznymi, np. ból pleców w ciąży, wywołany zaburzeniami w obrębie miednicy, półpaścem, czy chorobami autoimmunologicznymi. Jeżeli ból nie jest wyłącznie pojedynczym epizodem, jest nawracający lub utrzymuje się powyżej 3 miesięcy (przewlekły), koniecznie należy zgłosić się do lekarza.

Co robić, gdy bolą plecy?

Istnieją sposoby na ból mięśni pleców, łagodzące dyskomfort i zmniejszające obrzęk. Skuteczne są zwłaszcza rozgrzewające kompresy do termoterapii, które rozluźniają mięśnie. Zmniejszenie napięcia mięśniowego powoduje zazwyczaj zniesienie dyskomfortu spowodowanego napięciem. To skuteczna metoda również w przypadku wypadnięcia dysku. W sprzedaży dostępne są kompresy rozgrzewające i chłodzące, a także uniwersalne termofory.

Skuteczne na ból kręgosłupa jest również działanie podczerwienią. Specjalne lampy lecznicze na podczerwień emitują światło, które sprzyja gojeniu chorych miejsc i uśmierza ból oraz zmniejsza napięcie mięśniowe. Lampy rozgrzewające na podczerwień pobudzają krążenie krwi i limfy, są skuteczne również na inne dolegliwości bólowe, czy stany zapalne.

Spośród fizjoterapeutycznych metod łagodzenia napięcia mięśniowego pleców można wymienić też taśmy do kinesiotapingu. Plastry kino odciążają zmęczone mięśnie, łagodzą bóle kręgosłupa i niwelują takie objawy jak ograniczenie zakresu ruchu, uczucie zablokowania w kręgosłupie, czy ból promieniujący do kończyn. Taśmy polecane są w odkręgosłupowych bólach na przykład w dyskopatii. W sklepie z akcesoriami medycznymi Apteczka24.pl znajdziesz również wiele innych przydatnych akcesoriów pomagających w walce z różnego rodzaju dolegliwościami bólowymi.

Ból w dole pleców i w innych odcinkach kręgosłupa można łagodzić za pomocą środków przeciwbólowych oraz specjalnych ćwiczeń fizjoterapeutycznych. Pamiętaj jednak, że ćwiczeń oraz masaży pleców nie należy wykonywać w ostrej fazie bólu, lecz dopiero wtedy, gdy ten minie lub zelżeje na tyle, że będzie można je wykonywać bez ryzyka zwiększenia dolegliwości. Bolące mięśnie są napięte i powodują nacisk na kręgosłup, więc jakiekolwiek manewrowanie w tej okolicy w ostrej fazie, może skończyć się pogorszeniem stanu. Bezpiecznie można wykonywać ćwiczenia relaksacyjne i oddechowe, które w połączeniu z pozostałymi metodami łagodzenia bólu kręgosłupa przynoszą dobre efekty.

Jak uniknąć bólu pleców?

Zamiast zastanawiać się co na ból pleców i kręgosłupa, lepiej wdrożyć kilka zasad i zachowań pozwalających uniknąć problemów, a przynajmniej je zminimalizować. Przede wszystkim istotna jest aktywność fizyczna mająca na celu wzmocnienie mięśni pleców i brzucha, zwłaszcza u osób pracujących przy biurku. Znaczenie ma także zachowanie prawidłowej postawy, a jeżeli dużo pracujesz w pozycji siedzącej, wykonuj przerwy na ruch i rozciąganie mięśni.

Ból pleców odcinka lędźwiowego bywa spowodowany nieprawidłowym podnoszeniem ciężarów, dlatego koniecznie naucz się zasad ergonomicznego podnoszenia na prostych plecach, tak by całe obciążenie było przenoszone na nogi. Ponadto dbaj o prawidłową dietę bogatą w witaminy i minerały oraz związki niezbędne do budowy masy mięśniowej i ścięgien, a także utrzymuj prawidłową masę ciała, by nie obciążać kręgosłupa nadmiarowymi kilogramami.

W zdecydowanej większości przypadków profilaktyka wystarczy, by na długo pożegnać się z dokuczliwymi bólami i zamiast zastanawiać się co robić, gdy boli kręgosłup lędźwiowy i jak złagodzić ból pleców, po prostu cieszyć się kolejnym radosnym dniem.

Bibliografia:

1. Wojciech Pietraszko, Bóle w odcinku lędźwiowym kręgosłupa, portal mp.pl (22.02.2017);

2. Teofan M. Domża, Bóle krzyża – rozpoznawanie i leczenie, Medycyna po Dyplomie 2011(20); 12(189):34-45;

3. Wojciech Pietraszko, Rwa kulszowa, portal internetowy mp.pl dla pacjentów (26.10.2016);