Uczucie duszności może pojawić się po intensywnym wysiłku fizycznym lub pod wpływem silnych emocji. Towarzyszy mu przyspieszony oddech oraz puls. To jednak niejedyne sytuacje, w których możesz doświadczyć problemów z oddychaniem. Za każdym razem wiążą się one z narastaniem lęku i obaw o własne zdrowie, a nawet i życie. Od czego są duszności i kiedy są objawem poważnej choroby?

Co to jest duszność?

Duszności to subiektywne odczucie braku powietrza i problemów z oddychaniem. Mowa zarówno o niemożliwości zaczerpnięcia głębszego wdechu, jak i kłopotach ze spokojnym i odpowiednio głębokim wydechem. Uczucie to wiąże się z dyskomfortem i może być powodem nasilającego się lęku. Wyróżnia się duszność spoczynkową oraz wysiłkową. Jak sama nazwa wskazuje, duszność wysiłkowa jest związana z aktywnością fizyczną. Kolejnym podziałem duszności to ten na duszność ostrą, pojawiająca się nagle lub w przeciągu kilku dni, a także duszność przewlekłą, utrzymującą się minimum miesiąc. Duszność nagła, ostra zwykle wiąże się z zagrożeniem zdrowia lub życia pacjenta, dlatego w większości przypadków konieczna jest interwencja lekarska. Jeśli chodzi o duszność przewlekłą, aż 70-90% przypadków jej wystąpienia jest związana z chorobą układu oddechowego lub układu krążenia.

Co jest przyczyną duszności?

Duszności w klatce piersiowej, które pojawiają się nagle, mogą być związane z rozwijająca się infekcją. Są one szczególnie niebezpieczne u noworodków, które oddychają jedynie przez nos. Kolejnym powodem wystąpienia nagłej duszności może być ciało obce w układzie oddechowym. Jeśli chodzi o zawał i związane z nim duszności, objawy są dość charakterystyczne i obejmują także ucisk w klatce piersiowej i ból zlokalizowany zazwyczaj za mostkiem, promieniujący do lewej ręki, barku czy nawet do żuchwy. Nagłe duszności to także możliwy objaw zatoru tętnicy płucnej, odmy opłucnowej, ataku alergii czy astmy oskrzelowej. Kłopoty z oddychaniem pojawiają się w przebiegu m.in. zapalenia płuc, zapalenia oskrzeli, ostrym przebiegu koronawirusa. Towarzyszą im gorączka, bóle w klatce piersiowej, a także w przypadku niektórych chorób kaszel z ropną wydzieliną lub krwioplucie. Jeśli zauważysz u siebie nagłe, nasilające się problemy z oddechem, koniecznie zasięgnij porady lekarskiej.

{#callMethod:getProductsPromotedInCategories 510#}

Przyspieszony, płytki oddech, zawroty głowy i uczucie gorąca to kolejne możliwe objawy duszności. Przyczyna takiej sytuacji może być powiązana z Twoim stanem emocjonalnym. Depresja i nerwica, zaburzenia lękowe to choroby, w których pojawiają się trudności w oddychaniu, przyspieszone tętno, uczucie kołatania serca. Towarzyszą im takie objawy, jak m.in. problemy ze snem, koncentracją, dolegliwości ze strony układu pokarmowego czy niestabilność emocjonalna.

Uczucie duszności a choroby przewlekłe

Co może być przyczyną braku tchu? Przewlekłe choroby, głównie te układu oddechowego oraz krążenia. Mowa o takich dolegliwościach, jak niewydolność serca, zwłóknienie płuc, wszelkie wady serca i płuc. Duszności to także jeden z objawów przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP). Wraz jej postępem zwężają się oskrzela, a dusznościom towarzyszy również męczący kaszel (niekiedy kaszel z ropną lub krwawą wydzieliną). Uczucie duszności są również jednym z symptomów chorób neurologicznych, na przykład stwardnienia bocznego zanikowego, czy chorób onkologicznych, kiedy powiększający się guz może uciskać na tkankę płuc. Problemy z tarczycą, anemia czy kwasica metaboliczna to kolejne przyczyny przewlekłych duszności.

Na problemy z oddechem skarży się również wiele kobiet w ciąży. Zwykle dolegliwości te są związane ze zmianami, jakie zachodzą w organizmie kobiety, bywa jednak, że zwiastują poważniejsze kłopoty zdrowotne, będąc objawem np. stanu przedrzucawkowego. Dlatego tak ważna jest regularna kontrola stanu zdrowia ciężarnej, jak i konsultacja lekarska za każdym razem, gdy charakter duszności się zmienił lub towarzyszą im inne dolegliwości.

Leczenie duszności

Jeśli chodzi o duszności, przyczyna kłopotów z oddychaniem może mieć różne podłoże, dlatego niemożliwym jest wskazać uniwersalną metodę leczenia. Dopiero diagnoza lekarska i wykonanie niezbędnych badań pomogą ustalić plan pomocy pacjentowi. Wyeliminowanie przyczyny lub łagodzenie objawów choroby przewlekłej może wymagać interwencji chirurgicznej, wprowadzenia farmakoterapii, psychoterapii lub zmiany stylu życia. W leczeniu przewlekłych chorób ważne jest także regularne badanie saturacji. W tym celu należy sięgnąć po pulsoksymetr, kupisz go online w Apteczka24. To niewielkie urządzenie, które wykonuje pomiar tętna i saturacji krwi w warunkach domowych (dowiedz się więcej na ten temat).

Bibliografia:

1. dr hab. n. med. Lech Panasiuk, Duszność, Medycyna Rodzinna 1/2003, s. 20-25.

2. prof. dr hab. n. med. Bernard Panaszek, Najczęstsze przyczyny duszności przewlekłej, Medycyna po dyplomie 2020/4.

3. dr med. Filip Mejza, Duszność, mp.pl, data dost. 27.03.2022.

Niekorzystne warunki atmosferyczne sprzyjają infekcjom wirusowym. Kaszel, osłabienie, ból gardła – to tylko niektóre z dolegliwości, na które skarży się wiele osób w okresie jesienno-zimowym. Jednak to, co jeszcze do niedawna oznaczało zwykłe przeziębienie, dziś może być objawem COVID-19. Jak wygląda relacja niegroźna infekcja a COVID?

Łagodna infekcja wirusowa a COVID

Przeziębienie, grypa, COVID-19 – tak prezentuje się lista trzech chyba obecnie najpopularniejszych chorób atakujących drogi oddechowe. Każda z nich jest wywołana przez wirusy, każda roznosi się z łatwością drogą kropelkową. O ile przeziębienie nie wiąże się z groźnymi powikłaniami, o tyle przebieg grypy czy koronawirusa może być niebezpieczny, szczególnie dla osób starszych i/lub z chorobami przewlekłymi.

{#callMethod:getProductsPromotedInCategories 475#}

Jak sprawdzić, czy dopadło Cię przeziębienie, czy COVID? Można wymienić pewne charakterystyczne objawy kliniczne dla każdej z chorób, jednak sporym utrudnieniem jest fakt, że zarówno wirus grypy, jak i SARS-CoV-2 mutują. Pojawiające się kolejne odsłony COVID-19, w tym na przykład wariantu DELTA, sprawiają, że lista objawów koronawirusa staje się dłuższa. Nie można też zapomnieć o tym, że COVID-19 u wielu osób nie daje objawów. Sam przebieg przeziębienia, grypy czy koronawirusa to kwestia indywidualna, zależna od organizmu.

Infekcja czy COVID?

Choć wszystkie trzy choroby mogą dawać, przynajmniej początkowo, podobne objawy, są pewne różnice, o których warto wspomnieć. Zwykła infekcja czy COVID? Przeziębienie to infekcja wywołana najczęściej przez rinowirusy. Od momentu z zakażoną osobą do pojawienia się objawów mija zwykle ok. 4 dni. Infekcja stopniowo narasta, a towarzyszą jej zazwyczaj wodnista wydzielina z nosa, kichanie, mokry kaszel oraz drapanie w gardle. Gorączka czy bóle głowy pojawiają się bardzo rzadko. Infekcja atakuje górne drogi oddechowe, a chory po kilku dniach odpoczynku wraca do zdrowia i czuje się znacznie lepiej.

Czym się różni COVID? Jest to choroba, której czas inkubacji wynosi od kilku do nawet kilkunastu dni. Jak już zostało wspomniane, koronawirus może przebiegać bezobjawowo, może też dawać łagodne symptomy, przez co odróżnienie infekcja a COVID staje się trudniejsze. W ostrzejszym przebiegu choroby pacjent może być hospitalizowany, wiele osób umiera. Do najpopularniejszych objawów koronawirusa należą kaszel (zwykle suchy), bóle gardła, głowy, mięśni, stawów, uczucie zmęczenia, może pojawić się także gorączka. Charakterystycznym objawami COVID do niedawna były problemy z węchem i smakiem, obecnie wariant DELTA może wiązać się z nudnościami, bólami brzucha, a także kłopotami ze słuchem.

Jak rozpoznać grypę?

Grypa sezonowa to ostra infekcja dróg oddechowych, niosąca ryzyko groźnych powikłań. Objawy pojawiają się nagle, szybko narastają. Chory może skarżyć się na bóle głowy, podwyższoną temperaturę, bóle mięśni, stawów, suchy kaszel. Jak odróżnić, czy dotknęła Cię grypa czy COVID? W tym przypadku można zwrócić uwagę na to, że zarówno koronawirus, jak i grypa to choroby, w których rzadko mówimy o kichaniu czy zatkaniu nosa. To objawy typowe dla przeziębienia. Natomiast warto poobserwować wyróżniającą je gorączkę. W przypadku koronawirusa może mieć ona charakter nawracający, w przebiegu grypy raczej pojawia się w danym momencie, a po zbiciu wraca do normalnej wysokości. Nie można także nie wspomnieć o charakterystycznym objawie dla SARS-CoV-2, jakim są kłopoty z oddychaniem, duszności czy ból w klatce piersiowej, które mogą pojawić się też przy grypie. W przypadku koronawirusa trudności z oddychaniem mogą być jednak związane ze zmniejszeniem wysycenia tlenem krwi – ten parametr łatwo zmierzysz samodzielnie, a pomoże Ci w tym pulsoksymetr.

Test na COVID-19

Jak rozróżnić grypę, przeziębienie i COVID? Mimo wyróżnienia pewnych charakterystycznych objawów dla każdej z chorób jedyną właściwą diagnozę uzyskasz, konsultując się z lekarzem i wykonując test na koronawirusa (antygenowy lub PCR). Początkowe stadium każdej z chorób może przebiegać stosunkowo łagodnie, dlatego konieczna jest obserwacja swojego stanu zdrowia, mierzenia temperatury (sprawdź dobrej jakości termometry bezdotykowe w sklepie Apteczka24) i co równie ważne – dbanie o higienę i izolowanie się od innych. To jedyny sposób, aby zapobiec rozprzestrzenianiu się choroby.

Mówi się, że lepiej zapobiegać, niż leczyć. Sporo w tym prawdy, choć walka z niewidocznym przeciwnikiem, jakim są wirusy, jest trudna. Z pewnością ogromną rolę w pandemii COVID-19 odgrywa ochrona rąk i twarzy, dezynfekcja powierzchni wspólnych, utrzymywanie dystansu społecznego. Zadbaj także o dietę, jakość snu, odpoczynek (dowiedz się, jak wzmocnić odporność). Mimo wszystko warto jednak pamiętać, że w obecnych czasach zależność infekcja a test na COVID to jedyny sposób na to, aby postawić w pełni sprawdzoną diagnozę i móc wdrożyć odpowiednie leczenie. Jeśli podejrzewasz u siebie koronawirusa, koniecznie zasięgnij porady specjalistycznej. Skonsultuj się ze swoim lekarzem lub zadzwoń na infolinię COVID-19 i stosuj się do zaleceń.

Bibliografia:

1. Prof. dr hab. n. med. Andrzej Fal, COVID-19, grypa, przeziębienie: porównanie objawów [praktyczne wskazówki dla lekarzy], Puls Medycyny, data dost. 30.09.2021.

2. Jak można odróżnić objawy COVID-19 od objawów przeziębienia i grypy?, portal szczepienia.pzh.gov.pl, data dost. 30.09.2021.

3. Adrian Dąbek, Objawy COVID-19 a przeziębienie. Lekarz podpowiada, jak odróżnić, portal Medonet.pl, data dost. 30.09.2021.