POChP to jedna z czterech najczęstszych przyczyn zgonów na świecie. Pod tym tajemniczym skrótem kryje się podstępnie rozwijająca się choroba, jaką jest przewlekła obturacyjna choroba płuc. Lekceważona w pierwszej fazie rozwoju, może prowadzić do zaawansowanej postaci, czyli niewydolności oddechowej. I choć w przypadku POChP, objawy łatwo przypisać gorszej kondycji organizmu, zawsze lepiej przeprowadzić badania kontrolne, niż pozwolić chorobie rozwijać się po cichu. Kto najczęściej choruje na POChP i jakie są rokowania dla pacjentów?
POChP – co to za choroba?
Przewlekła obturacyjna choroba płuc to nieodwracalna obturacja oskrzeli. Choroba ta rozwija się stopniowo, początkowo nie dając wyraźnych objawów – większość z nich można przypisać pogorszeniu kondycji fizycznej czy po prostu starzeniu się organizmu. Opisując POChP, przyczyny choroby i jej postęp, nie sposób ominąć tematu zanieczyszczenia powietrza i dymu tytoniowego. Wdychany każdego dnia smog, spaliny, a nawet bierne palenie przyczyniają się do zwiększenia ryzyka rozwoju choroby, choć wciąż w głównej grupie ryzyka są osoby palące lub pracujące na co dzień w środowisku ze szkodliwymi substancjami chemicznymi i pyłami.
Zanieczyszczone powietrze i dym tytoniowy mogą wywołać odpowiedź ze strony organizmu w postaci procesu zapalnego toczącego się w drogach oddechowych. Dochodzi do zwężenia oskrzeli oraz niszczenia miąższu płuc. Co ważne, zmiany te mają charakter nieodwracalny i prowadzą do ograniczenia przepływu powietrza przez drogi oddechowe. Przewlekła obturacyjna choroba płuc przyczyny ma zatem dość typowe, w końcu każdy z nas wie, jakie konsekwencje może mieć palenie papierosów.
POChP – objawy i diagnostyka
Pierwsze objawy POChP to przede wszystkim przewlekły kaszel. Towarzyszy on choremu przez cały dzień, z większym natężeniem w godzinach poranny, kiedy to ulgę przynoszą dopiero plwociny. Pacjent skarży się na gorszą kondycję fizyczną – wyjście na drugie piętro wiąże się z zadyszką. Z czasem duszności przybierają na sile i pojawiają się nie tylko w czasie wysiłku, ale i spoczynku (sprawdź inne przyczyny duszności). To oznacza, że choroba ma już bardziej zaawansowaną postać. Niestety, w większości przypadku dopiero w tej fazie jest ona wykrywana. Gdy dojdzie do pogorszenia stanu pacjenta i rozwoju POChP, objawy obejmują także świszczący oddech, a nawet i sinicę. Najbardziej zaawansowana postać choroby to niewydolność oddechowa.
Jak długo można żyć z POChP? Jeśli chodzi o POChP, rokowania są bardzo indywidualne i zależą od tego, kiedy choroba zostanie wykryta, jaki jest ogólny stan pacjenta, czy leczy się on na inne schorzenia. Diagnostyka POChP polega przede wszystkim na przeprowadzeniu badania pozwalającego określić stopień zwężenia dróg oddechowych oraz jego rodzaj. Gdy zwężenie ma charakter nieodwracalny, lekarz diagnozuje pacjenta w kierunku POChP. Z kolei odwracalne zwężenie oskrzeli zwykle jest charakterystycznym objawem dla astmy. W ramach diagnostyki pacjenta wykonuje się także badania obrazowe, w tym RTG klatki piersiowej, aby wykluczyć inne choroby płuc czy zmiany nowotworowe.
Leczenie POChP – leki i tlenoterapia
Choroba ma charakter nieodwracalny, dlatego zastosowane leczenie ma na celu poprawić ogólny komfort pacjenta, złagodzić objawy POChP oraz zmniejszyć ryzyko zaostrzeń choroby. Lekarz przepisuje choremu leki rozkurczające oskrzela. Z racji tego, że są to leki wziewne, do ich podania stosuje się m.in. komory inhalacyjne, będące alternatywą dla inhalatora ciśnieniowego z dozownikiem. Komory te są łatwe w stosowaniu, charakteryzuje je niski opór wdechowy i wysoka skuteczność w podaniu odpowiedniej dawki leku. Gdy przewlekła obturacyjna choroba płuc ma charakter bardziej zaawansowany, konieczne jest podjęcie tlenoterapii. Zwykle odbywa się ona w warunkach domowych (w poważniejszych przypadkach – w szpitalu). Do rozpoczęcia terapii tlenem potrzebne są koncentratory tlenu, w wersji stacjonarnej lub przenośnej (w przypadku podróży). Urządzenie to pobiera powietrze z otoczenia i filtruje je, podając pacjentowi nawilżony i oczyszczony tlen. Leczenie odbywa się z zalecenia i pod kontrolą lekarza. Warto dodać, że POChP nie jest jedynym wskazaniem do używania koncentratorów, a więcej na ten temat przeczytasz tutaj.
Chorzy na POChP powinni regularnie odbywać rehabilitacje oddechowe, na przykład w ramach turnusów realizowanych przez NFZ. Warto także zadbać o codzienny trening i ćwiczenia oddechowe, w tym celu można używać m.in. trenażera oddechu. Zalecane są również krótkie spacery, a w ramach kontroli stanu zdrowia i sprawdzenia saturacji, czyli nasycenia krwi tlenem, przeprowadza się badanie pulsoksymetrem. Zarówno ten sprzęt, jak i koncentratory tlenu, komory inhalacyjne i trenażery oddechu możesz kupić wygodnie online w sklepie Apteczka24.
Bibliografia:
-
dr n. med. Agata Dutkowska, prof. dr hab. n. med. Adam Antczak, Standardy leczenia POChP [w:] Medycyna po Dyplomie 2016/11.
-
Postępowanie diagnostyczne w przewlekłej obturacyjnej chorobie płuc (POChP), pulsmedycyny.pl, data dost. 28.07.2022 r.
-
dr med. Filip Mejza, Mechanizmy POChP – co się dzieje w płucach chorego, mp.pl, data dost. 27.08.2022 r.