Jak w praktyce wygląd pomiar ciśnienia tętniczego?
Ciśnieniomierz to urządzenie medyczne, które pozwala zmierzyć nacisk wywierany przez przepływającą krew na ścianki tętnic. Pomiar obejmuje ciśnienie skurczowe (mierzone w momencie skurczu serca mięśniowego i wyprowadzenia krwi do aorty) oraz ciśnienie rozkurczowe (mierzone w sytuacji, gdy mięsień sercowy wypełnia się krwią. Dawniej jedyną opcją wykonania pomiaru były ciśnieniomierze manualne, nazywane także zegarowymi. Dziś są one stosowane przede wszystkim przez lekarzy, ze względu na bardzo wysoką precyzję pomiaru. Natomiast w zaciszu domu częściej stosowane są ciśnieniomierze elektroniczne, które automatycznie mierzą ciśnienie po naciśnięciu guzika. Zasada działania ciśnieniomierza zależy zatem od rodzaju urządzenia.
Sprawdź produkty Medel, Vitammy, Novama i Braun dostępne w ofercie naszego sklepu internetowego.
{#callMethod:getProductsInCategory 469#}
Ciśnieniomierz zegarowy (lekarski)
Ciśnieniomierz zegarowy to ciśnieniomierz w pełni manualny. Składa się z mankietu, słuchawek, pompki oraz zegara (manometru). Mankiet zakłada się na ramię powyżej łokcia, a następnie wypełnia powietrzem z pomocą pompki. Przewód słuchawek jest wbudowany w mankiet, dzięki czemu pozwalają one dokładnie usłyszeć przepływ krwi. Po napełnieniu mankietu odkręca się powoli zawór, co sprawi, że powietrze zacznie opuszczać mankiet. Pierwsze tony usłyszane po odkręceniu powietrza to ciśnienie skurczowe, natomiast w momencie gdy tony stają się ledwie słyszalne mierzymy ciśnienie rozkurczowe. Wynik jest pokazywany na zegarze, czyli manometrze. Ciśnieniomierz zegarowy jest uważany za najdokładniejszy, a ponadto nie wymaga żadnego zasilania. Wykonanie dokładnego pomiaru wymaga jednak pewnej wiedzy i wprawy, a co za tym idzie, ten typ ciśnieniomierza jest najczęściej wykorzystywany przez lekarzy.
Ciśnieniomierz półautomatyczny
Znacznie prostszy w obsłudze jest ciśnieniomierz półautomatyczny, który składa się z urządzenia pomiarowego, mankietu oraz pompki. Mankiet zakładamy na rękę, a następnie samodzielnie wypełniamy go powietrzem z pomocą pompki. Urządzenie posiada automatyczny manometr, który zmierzy ciśnienie skurczowe i rozkurczowe w momencie, gdy odkręcimy zawór celem opróżnienia mankietu z powietrza. Urządzenie to jest dużo prostsze w obsłudze, niż ciśnieniomierz zegarowy, a ponadto gwarantuje wysoką precyzję pomiaru. Mniej elektroniki oznacza także znacznie mniejsze zużycie energii, przez co baterie wystarczają na dłużej. Osoby stosujące ciśnieniomierz półautomatyczny muszą mieć jednak nieco wprawy, aby wiedzieć, kiedy przestać pompować powietrze do mankietu. Urządzenie jest zatem bardziej podatne na błędy pomiarowe wynikające z nieprawidłowego wykorzystania.
Ciśnieniomierz elektroniczny
Obecnie największą popularnością cieszą się ciśnieniomierze elektroniczne, które są dużo prostsze w obsłudze. Najczęstszym wyborem jest automatyczny ciśnieniomierz naramienny. Wystarczy jedynie założyć mankiet na ramię i nacisnąć właściwy przycisk. Urządzenie samo wypełnia mankiet odpowiednią ilością powietrza, a następnie mierzy ciśnienie, które zostanie wyświetlone na ekranie. Takie urządzenia często potrafią mierzyć także tętno, a nawet wykonać elektrokardiogram, dzięki czemu dostarczają znacznie więcej informacji, które są przydatne w codziennej profilaktyce.
Innym rodzajem ciśnieniomierza elektronicznego jest ciśnieniomierz nadgarstkowy. Posiada on mankiet, do którego doczepione jest urządzenie pomiarowe. Mankiet zapinamy na nadgarstku, a następnie klikamy właściwy przycisk. Dokładność pomiaru jest nieco niższa, niż w przypadku ciśnieniomierza naramiennego, ponieważ przepływ krwi jest mierzony w cieńszej tętnicy. Zaletą tego urządzenia jest jednak kompaktowy rozmiar, dzięki czemu można go ze sobą zabrać w dowolne miejsce, aby zawsze móc monitorować ciśnienie tętnicze.
Jaki ciśnieniomierz jest najlepszy?
Odpowiedź na to pytanie w dużej mierze zależy od indywidualnych potrzeb każdego z nas. Jeśli zależy Ci wyłącznie na profilaktycznych pomiarów, które pozwolą upewnić się, że ciśnienie tętnicze mieści się w normie, w zupełności wystarczy prosty ciśnieniomierz za ok. 50 – 60 zł. W ofercie naszego sklepu internetowego dostępne są także bardziej zaawansowane ciśnieniomierze. Dużą popularnością cieszą się urządzenia Vitammy, które mogą nawet wykonać elektrokardiogram w zaciszu domu. W pierwszej kolejności powinieneś zatem ustalić, jakiego urządzenia dokładnie potrzebujesz, a następnie wybrać ciśnieniomierz oferujący wszystkie funkcje, na których Ci zależy.
Jakie są objawy nadciśnienia tętniczego?
Na wstępnie zacznijmy od omówienia najważniejszych objawów nadciśnienia tętniczego. Osoby zmagające się z tą dolegliwością często odczuwają charakterystyczny ucisk i tępy ból w głowie. Powszechnie pojawiają się także zawroty głowy, nerwowość, duszności, łomotanie serca, ucisk w klatce piersiowej. Przy bardzo wysokim ciśnieniu może pojawić się również krwawienie z nosa. Ponadto, osoby zmagające się z nadciśnieniem mogą doświadczać zaburzeń snu, a jednocześnie ciągłego uczucia zmęczenia, nawet gdy nie podejmują żadnego wysiłku. Objawy nadciśnienia znacząco utrudniają normalne funkcjonowanie i obniżają komfort życia. Należy także pamiętać, że nieleczone nadciśnienie może prowadzić do wielu poważnych schorzeń.
Zobacz produkty Vitammy, Novama i Braun dostępne w naszym sklepie online.
{#callMethod:getProductsInCategory 469#}
W jaki sposób można doraźnie obniżyć ciśnienie?
Zbyt wysokie ciśnienie tętnicze może wystąpić u każdego człowieka. Często jest to po prostu reakcja na silny stres i zdenerwowanie. Czasem może to być także reakcja na warunki atmosferyczne panujące tego dnia za oknem. W takich sytuacjach warto poznać doraźne sposoby na obniżenie ciśnienia. Wśród najpopularniejszych metod wymienić możemy:
- Przy wysokim ciśnieniu należy dążyć do wyciszenia i odprężenia. Bardzo pomocne mogą okazać się ćwiczenia z oddechem oraz inne techniki relaksacyjne.
- Weź ciepłą kąpiel trwającą ok. 20 minut. Ciepło rozszerza naczynia krwionośne i pozwala rozluźnić tętnicze, czego wynikiem powinien być spadek ciśnienia.
- Bardzo dobrym remedium doraźnym może być gorzka czekolada (przynajmniej 60% kakao). Skutecznie obniża ciśnienie tętnicze i rozszerza naczynia krwionośne.
- Dobre rezultaty może przynieść stosowanie herbat i naparów ziołowych. Przy nadciśnieniu dobrze sprawdza się pokrzywa zwyczajna, bez czarny oraz lubczyk.
- Zrób coś, co sprawia Ci przyjemność i pozwala się zrelaksować, np. sięgnij po ulubioną książkę lub posłuchaj spokojnej muzyki w wygodnej pozycji siedzącej.
Warto posiadać w domu ciśnieniomierz, który pozwoli sprawdzić, czy podjęte działania okazały się skuteczne i pozwoliły obniżyć ciśnienie tętnicze. Drugi pomiar kontrolny warto przeprowadzić ok. godzinę po podjęciu powyższych czynności.
Jak przeciwdziałać nadciśnieniu w perspektywie długofalowej?
O ile zbyt wysokie ciśnienie może pojawić się u każdego człowieka w różnych sytuacjach, o tyle nadciśnienie to problem przewlekły, który powtarza się w szerszym ujęciu czasu. W takich sytuacjach sposoby doraźne to o wiele za mało. Aby skutecznie powstrzymać nadciśnienie tętnicze należy zmienić codzienne nawyki i zadbać o zdrowszy styl życia. Profilaktyka nadciśnienia obejmuje:
- Regularną aktywność fizyczna trwająca przynajmniej 30 minut dziennie.
- Redukcję stresu i stosowanie sprawdzonych technik relaksacyjnych.
- Stosowanie ziół i suplementów diety pomagających przy nadciśnieniu.
- Ograniczenie używek, takich jak: kawa, papierosy, alkohol, napoje energetyzujące.
- Zdrowa i dobrze zbilansowana dieta, w której ograniczone zostaną produkty zwiększające ciśnienie.
- Regularne pomiary ciśnienia tętniczego w celu kontrolowania swojego stanu zdrowia.
Zmiana trybu życia na zdrowszy to zdecydowanie najlepszy sposób na przeciwdziałanie objawom nadciśnienia, a jednocześnie zmniejszenie ryzyka wystąpienia poważnych powikłań. W niektórych sytuacjach potrzebne będzie również leczenie farmakologiczne.
Nie unikaj wizyty u lekarza
Jeśli zaobserwujesz u siebie zbyt wysokie ciśnienie tętnicze pojawiające się w szerszej perspektywie czasu (pomiary wskazujące wyniki ponad normę na przestrzeni kilku tygodni), wówczas koniecznie udaj się do lekarza. Specjalista zleci badania, które pozwolą precyzyjnie zdiagnozować przyczyny nadciśnienia. Zdarzają się bowiem sytuacje, że nadciśnienie może być powikłaniem innej choroby, np. niedoczynności tarczycy. Lekarz na pewno zaleci zmiany w codziennym trybie życia, ale ponadto przypisze leczenie farmakologiczne i doradzi, co robić przy nagłym skoku ciśnienia tętniczego.
Jak wybrać ciśnieniomierz do profilaktycznego pomiaru ciśnienia?
Jedną z najważniejszych czynności profilaktycznych przy nadciśnieniu jest regularne dokonywanie pomiarów i zapisywanie wyników. W ten sposób możesz reagować na wzmożony problem zbyt wysokiego ciśnienia, a także śledzić rezultaty podjętych działań. W naszym sklepie internetowym znajdziesz szeroki asortyment nowoczesnych ciśnieniomierzy znanej marki Vitammy. Obecnie największym zainteresowaniem cieszą się ciśnieniomierze elektroniczne, które znacznie ułatwiają i usprawniają codzienne pomiary. Możemy je podzielić na dwie grupy: naramienne i nadgarstkowe. Ciśnieniomierz naramienny jest najdokładniejszy, z kolei zaletą ciśnieniomierza nadgarstkowego są jego kompaktowe rozmiary, które pozwalają go zabrać w dowolne miejsce. Warto pamiętać, że specjaliści zalecają dwa profilaktyczne pomiary każdego dnia – rano i wieczorem o podobnych porach.
Co pokazują współczesne ciśnieniomierze?
Ciśnieniomierze elektroniczne mogą mierzyć kilka parametrów, z czego najważniejsze jest oczywiście ciśnienie tętnicze, które możemy podzielić na skurczowe oraz rozkurczowe. Nowoczesne urządzenia mogą jednak monitorować więcej parametrów, na podstawie których można ocenić aktualny stan zdrowia. Dzięki temu profilaktyka staje się dużo dokładniejsza. Już przy zakupie ciśnieniomierza warto zatem sprawdzić, jakie wskaźniki będzie można monitorować przy pomocy tego konkretnego modelu. Zazwyczaj najwięcej opcji oferują ciśnieniomierze nadgarstkowe. Dostępne są nawet wielofunkcyjne opaski, które na bieżąco monitorują różne parametry naszego zdrowia w ciągu dnia i w trakcie snu.
Sprawdź produkty Medel, Vitammy, Novama i Braun dostępne w ofercie naszego sklepu internetowego.
{#callMethod:getProductsInCategory 469#}
Ciśnienie tętnicze skurczowe
Ciśnienie tętnicze skurczowe jest mierzone w momencie skurczu lewej komory serca. W momencie, gdy krew jest wypychana do aorty ciśnienie w tętnicach jest najwyższe. Prawidłowe ciśnienie skurczowe zależy od płci oraz wieku, ale przyjmuje się, że pomiar w przedziale od 90 do 135 mm Hg jest prawidłowy. Za niedociśnienie (hipotensję) uważa się wynik poniżej 100 mm Hg, natomiast nadciśnienie w stopniu łagodnym zaczyna się powyżej 140 mm Hg. Pomiar powyżej 180 mm Hg jest interpretowany jako nadciśnienie ciężkie wymagające pilnej interwencji. Ciśnienie tętnicze skurczowe, nazywane także górnym, jest mierzone jako pierwsze.
Ciśnienie tętnicze rozkurczowe
Ciśnienie rozkurczowe (dolne) jest mierzone w momencie gdy serce się rozkurcza i wypełnia krwią, przez co ciśnienie w tętnicach automatycznie spada. Prawidłowe ciśnienie w chwili rozkurczu mieści się mniej więcej w przedziale 50 – 90 mm Hg. O nadciśnieniu rozkurczowym możemy mówić, gdy pomiar pokaże wynik powyżej 90 mm Hg, natomiast wynik powyżej 110 mm Hg jest uważany za bardzo wysoki i wymagający interwencji. Z kolei o niedociśnieniu rozkurczowym możemy mówić w sytuacji, gdy pomiary regularnie pokazują poniżej 50 – 60 mm Hg. Ciśnienie tętnicze rozkurczowe jest mierzone przez ciśnieniomierz jako drugie.
Prędkość przepływu krwi
Współczesne ciśnieniomierze mogą pokazywać prędkość przepływu krwi. Ta wartość jest uzależniona w dużej mierze od tego, jakie jest zapotrzebowanie energetyczne naszego organizmu w danym momencie. Podczas aktywności fizycznej prędkość przepływu krwi rośnie, jako iż potrzebny jest sprawny przepływ tlenu. We śnie, gdy nasz organizm jest odprężony i pozostaje bez ruchu prędkość przepływu krwi jest wyraźnie wolniejsza. Przyjmuje się, że prawidłowa prędkość przepływu krwi mieści się w przedziale 0,8 – 1 m/s, ale w praktyce wiele zależy od indywidualnych uwarunkowań.
Tętno i saturacja krwi
Tętno to ruch naczyń tętniczych uzależniony od skurczów serca oraz od elastyczności ścian tętniczych. Wraz ze wzrostem intensywności wysiłku rośnie także tętno. W sytuacji gdy jesteśmy rozluźnieni i spokojni, tętno jest najniższe. Ciśnieniomierz powinien mierzyć nasze tętno spoczynkowe, które utrzymuje się przez większość dnia. Normy w dużej mierze zależą od wieku – u płodu normalne jest tętno na poziomie 110 – 150 uderzeń na minutę. U dzieci w wieku ok. 7 lat tętno spoczynkowe spada do ok. 100 uderzeń na minutę. U osób dorosłych jest to ok. 70 ud/minutę, natomiast u ludzi starszych tętno spoczynkowe może spadać poniżej 60 ud/minutę.
Z kolei saturacja krwi to inaczej wysycenie krwi tlenem. To bardzo ważny wskaźnik, który monituje się u osób poddawanych różnym zabiegom, jak również sportowcom wyczynowym (np. wspinaczom). Wartość saturacji krwi tlenem u zdrowych ludzi wynosi ok. 95 – 100%. U osób nałogowo palących papierosy wartość ta jest niższa. Poniżej 90% zaczyna się niedotlenienie i należy niezwłocznie skonsultować się z lekarzem. Wartość krytyczna zagrażająca życiu to ok. 70%.
Na co zwrócić uwagę przy zakupie ciśnieniomierza?
Decydując się na zakup ciśnieniomierza warto zatem zastanowić się nad tym, jakich pomiarów oczekujemy – czy wystarczy nam jedynie ciśnienie tętnicze i tętno, czy też potrzebujemy dodatkowych parametrów. Dwa pierwsze parametry mierzy niemal każdy ciśnieniomierz naramienny, z kolei więcej parametrów może zaoferować ciśnieniomierz nadgarstkowy. W naszym sklepie internetowym dostępne są nowoczesne ciśnieniomierze elektroniczne Vitammy, oferujące wysoką precyzję pomiaru i liczne funkcje za przystępną cenę. Warto postawić na ciśnieniomierz zasilany przez USB, w którym nie musimy wymieniać baterii – wystarczy pamiętać o regularnym ładowaniu. Gdy urządzenie się rozładuje, wystarczy je podłączyć do sieci, aby można było od razu wykonać pomiar. Niektóre ciśnieniomierze można sparować ze smartfonem, aby wyniki pomiarów były zapisywane.
Modelowe ciśnienie tętnicze? Niestety, mało osób może się nim pochwalić. Problemy z nadciśnieniem są już określane mianem choroby cywilizacyjnej XXI wieku, prowadzącej do poważnych kłopotów ze zdrowiem. Jaka jest zależność między ciśnieniem krwi a chorobami serca i jaki ciśnieniomierz kupić do domu?
Profilaktyka chorób serca – dobry ciśnieniomierz i odpowiedni styl życia
Nawet najlepszy ciśnieniomierz nie jest gwarancją otrzymania dobrego wyniku pomiaru ciśnienia, choć wielu z nas miałoby właśnie takie marzenie. Ciśnienie tętnicze 120/80 mm Hg to książkowy wzór, który coraz trudniej osiągnąć w życiu. Każdego roku miliony osób na całym świecie umierają z powodu chorób spowodowanych problemami z ciśnieniem. I choć pojawiają się one głównie u seniorów, to obecny styl życia powoduje, że coraz młodsze osoby są pacjentami gabinetów kardiologicznych. Prawidłowe ciśnienie krwi to nie tylko gwarancja dobrego samopoczucia, ale i mniejsze ryzyko chorób układu sercowo-naczyniowego. Gdy jego wartość jest równa lub wyższa 140/90 mm Hg mówimy o nadciśnieniu tętniczym, które zwykle nie daje o sobie znać przez długi czas. Podstępnie rozwijająca się choroba przyczynia się do postępującego uszkodzenia tętnic. Zawał, niewydolność serca czy choroba wieńcowa to tylko kilka z pozycji na liście powikłań utrzymującego się wysokiego ciśnienia. Nie można zapominać o zwiększonym ryzyku wystąpienia m.in. niewydolności nerek czy uszkodzenia wzroku.
{#callMethod:getProductsInCategory 497#}
No dobrze, a co w sytuacji, gdy ciśnienie krwi jest za niskie, tj. utrzymuje się na poziomie mniej niż 100/60 mm Hg? Hipotonia, bo o niej mowa, jest przez wielu specjalistów określana jako czynnik zmniejszający ryzyko wystąpienia udaru i zawału. Niestety, niskie ciśnienie krwi może jednak obniżać komfort życia u niektórych pacjentów, jak i być powiązane z niektórymi chorobami, jak chociażby zaburzenia rytmu serca, niewydolność serca, choroby zastawek, czy zapalenia osierdzia. Dlatego tak ważne jest, aby w ramach profilaktyki zdrowotnej mieć dobry ciśnieniomierz w domu i regularnie mierzyć samodzielnie ciśnienie krwi. Do tego umiarkowana aktywność fizyczna, zróżnicowana dieta, utrzymywanie prawidłowej wagi ciała i rezygnacja z używek – już te kilka czynników sprawia, że szansa na długie i zdrowe życie znacznie się zwiększa.
Jakie polecane ciśnieniomierze naramienne i nadgarstkowe możesz kupić w Apteczka24? Dobrej jakości sprzęt niekoniecznie musi oznaczać, że zapłacisz sporo za ciśnieniomierz. Ranking naszego sklepu to potwierdza.
Jaki ciśnieniomierz nadgarstkowy czy naramienny?
Wybór między ciśnieniomierzem nadgarstkowym a naramiennym to zwykle decyzja oparta na indywidualnych preferencjach. Są jednak wyjątki. W przypadku osób otyłych, dla których uniwersalne mankiety w urządzeniu naramiennym są za małe lub u osób mających problemy z ruszaniem kończynami górnymi, są polecane ciśnieniomierze nadgarstkowe, umożliwiające sprawne przeprowadzenie pomiaru. Jeśli powyższe czynniki Cię nie dotyczą, rodzaj sprzętu tak naprawdę nie ma znaczenia. Najważniejsze jest, aby postawić na wysokiej jakości urządzenie od sprawdzonego producenta. Polecane ciśnieniomierze to modele wzbogacone o szereg dodatkowych funkcji, jak wykrywanie ruchu podczas pomiaru, który może zafałszować wynik badania. Sprawdź, na co zwracać uwagę przy wyborze ciśnieniomierza.
Dobrej jakości ciśnieniomierz – ranking Apteczka24
Trudno zdecydować się na konkretny model, gdy wybór jest duży, a na rynku dostępne są coraz to nowsze ciśnieniomierze. Opinie innych osób są przydatne, podobnie jak wczytanie się w kartę informacyjną urządzeń. My zrobiliśmy to za Ciebie. Oto polecane ciśnieniomierze, które możesz kupić w Apteczka24. Są to modele z serii Vitammy Next, czyli bezpieczny sprzęt od sprawdzonego producenta, wzbogacony o dodatkowe funkcje, dzięki którym pomiar ciśnienia będzie łatwiejszy i to nawet dla seniorów.
Vitammy Next basic, ciśnieniomierz naramienny
Zacznijmy od najtańszego sprzętu w zestawieniu (ok. 70 zł). Modele Vitammy Next basic to polecane ciśnieniomierze naramienne do domowego użytku. Jest to uniwersalny sprzęt z mankietem 22-40 cm, zasilany USB. To, co wyróżnia ciśnieniomierz, jest pomiar podczas pompowania, co znacznie skraca czas badania, jak i wiąże się z mniejszym odczuciem ucisku – jest to ważne szczególnie u osób o mniejszym stopniu tolerancji na ucisk tego typu. Model uśrednia 3 wyniki pomiarów, interpretując je według wytycznych WHO. Do tego wykrywanie ruchu podczas pomiaru czy arytmii. Trzeba przyznać, że jak na uniwersalny model jest to bardzo dobry ciśnieniomierz.
Vitammy 0,5, ciśnieniomierz nadgarstkowy
Czas na model nadgarstkowy Vitammy Next 0,5, który możesz kupić w zestawie z etui za ok. 85 zł. Ten sprzęt to gwarancja długiego użytkowania – mankiet został wykonany z wysokiej jakości dzianiny, a zapięcie na rzepę to wygodna opcja dla większości osób. Ciśnieniomierz redukuje ucisk podczas pomiaru, automatycznie dopasowuje ciśnienie w mankiecie, jak i wykrywa ewentualne nieprawidłowości w pracy serca. Model uśrednia wyniki i jej interpretuje zgodnie z wytycznymi WHO. Optymalna wielkość ekranu sprawia, że z odczytaniem wyniku pomiaru nikt nie powinien mieć problemu.
Vitammy Next 8+, ciśnieniomierz naramienny
Jaki ciśnieniomierz naramienny jest najdokładniejszy? Bardzo dobrymi parametrami wyróżnia się model Vitammy Next 8+, z pomiarem podczas pompowania, funkcją głosową i dużym, podświetlanym ekranem. Sprzęt wykrywa ruch, ma uniwersalny rozmiar mankietu i podobnie jak wcześniejsze modele – uśrednia i interpretuje wyniki pomiaru. Ten ciśnieniomierz jest sprzedawany w zestawie z zasilaczem, możesz go kupić za ok. 90 zł.
Vitammy Next 7, ciśnieniomierz naramienny
Kolejny dobry ciśnieniomierz marki Vitammy, czyli model Vitammy Next 7, tym razem sprzedawany w zestawie ze stojakiem. Komunikaty głosowe w języku polskim ułatwiają korzystanie ze sprzętu osobom mającym problemy ze wzrokiem. Urządzenie ma duży, podświetlany ekran z akrylową szybką ochronną. Podczas pomiaru o Twój komfort i spokój dba także relaksująca muzyczka. Ciśnieniomierz wykrywa arytmię i da znać, jeśli wyczuje Twój ruch w trakcie pomiaru. Do tego redukcja ucisku i oczywiście interpretacja wyników badania. Koszt – ok. 100 zł.
Bibliografia:
-
Pacjent.gov.pl, Ciśnienie pod kontrolą, data dost. 27.03.2022 r.
-
Włodzimierz Januszewicz, Marek Sznajderman, Niskie ciśnienie krwi – norma czy choroba?, Choroby Serca i Naczyń 2004, tom 1, nr 1, 81–89.
-
Prof. dr hab. n. med. Andrzej Januszewicz; dr hab. n. med. Piotr Dobrowolski; prof. dr hab. n. med. Aleksander Prejbisz, Czas narażenia na podwyższone ciśnienie tętnicze a rozwój niewydolności serca, pulsmedycyny, data dost. 27.03.2022.
Ciśnienie w ciąży ulega fizjologicznemu obniżeniu. 5-6% ciężarnych boryka się jednak z jego podwyższonymi wartościami. Jest to poważny problem zarówno w praktyce ginekologicznej, jak i kardiologicznej ze względu na ryzyko licznych powikłań mających wpływ na zdrowie zarówno matki, jak i dziecka. Jakie są przyczyny wysokiego ciśnienia w ciąży? Czym może ono skutkować?
Nadciśnienie w ciąży – rozpoznanie
Rosnące stężenie progesteronu, który działa rozkurczająco na naczynia krwionośne sprawia, że ciśnienie krwi ulega obniżeniu. To, jakie powinno być ciśnienie w ciąży zależy przede wszystkim od wieku oraz jego wartości przed ciążą, jednak za normę przyjmuje się 110/60 do 140/90 mm Hg.
Obniżenie ciśnienia, którego szczyt przypada na ok. 17 tydzień ciąży może jednak maskować rozwijające się lub obecne wcześniej nadciśnienie tętnicze. Dlatego ważne są regularne pomiary, a w razie przekroczenia wartości prawidłowej ciśnienia w ciąży - wdrożenie odpowiedniego leczenia.
Przyczyny nadciśnienia u kobiet w ciąży
Do najczęściej wymienianych czynników ryzyka wystąpienia wysokiego ciśnienia w ciąży należą:
-
wiek – bardziej narażone są osoby powyżej 35 roku życia,
-
otyłość,
-
cukrzyca,
-
schorzenia nerek,
-
pierwsza ciąża (kolejne ciąże nie zwiększają prawdopodobieństwa pojawienia się problemu),
-
występowanie nadciśnienia tętniczego w rodzinie.
W przypadku osób, które borykały się z nadciśnieniem jeszcze przed zajściem w ciążę, najczęstszą przyczyną są choroby nerek, problemy endokrynologiczne oraz schorzenia serca i układu krążenia.
Dowiedz się też: jakie jest prawidłowe ciśnienie krwi?
Wysokie ciśnienie w ciąży – powikłania
Skoki ciśnienia w ciąży są groźne zarówno dla kobiety, jak i rozwijającego się płodu. Wśród powikłań wymienia się niewydolność nerek, wykrzepianie wewnątrznaczyniowe (DIC) oraz oddzielanie się łożyska.
Noworodki urodzone przez matki z nadciśnieniem częściej potrzebują intensywnego nadzoru neonatologicznego. Wielu specjalistów sugeruje, że dzieci te mogą wolniej się rozwijać z powodu niedotlenienia, jak również mieć predyspozycje do nadciśnienia w przyszłości.
Do najgroźniejszych powikłań nadciśnienia w ciąży należy jednak potencjalnie śmiertelny stan przedrzucawkowy, rzucawka oraz zespół HELLP.
Stan przewdrzucawkowy, rzucawka i zespół HELLP
Nadciśnienie w ciąży klasyfikowane jest jako przewlekłe lub indukowane ciążą, w zależności od osiąganych wartości oraz czasu jego wystąpienia. Najcięższą postacią nadciśnienia jest stan przedrzucawkowy (preklampsja), rzucawka (eklampsja) oraz zespół HELLP. Są to stany zagrażające zdrowiu, a nawet życiu matki i dziecka.
O wystąpieniu stanu przedrzucawkowego świadczy wysoka wartość ciśnienia krwi w ciąży w połączeniu z nadmiernym wydalaniem białka w moczu oraz innymi odchyleniami w wynikach badań laboratoryjnym. Do postawienia diagnozy konieczna jest też ocena stanu klinicznego pacjentki. W sytuacji rozwinięcia się rzucawki występuje utrata świadomości oraz drgawki poprzedzone takimi objawami jak uczucie niepokoju i wymioty.
Zespół HELLP to stan, w którym występuje podwyższona aktywność enzymów wątrobowych i małopłytkowość. Jego objawy są nieswoiste i mogą przypominać zatrucie pokarmowe. Należą do nich nudności, wymioty, bóle głowy, białkomocz oraz bóle w nadbrzuszu. Co istotne, u niektórych pacjentek nie towarzyszy mu podwyższone ciśnienie w ciąży. Dlatego w przypadku jego podejrzenia należy wykonać odpowiednie badania laboratoryjne.
Zespół HELLP i rzucawka mogą spowodować niewydolność nerek lub wątroby, obrzęk mózgu i płuc, a w konsekwencji nawet zgon okołoporodowy płodu lub ciężarnej.
Jak dbać o ciśnienie w ciąży?
Dbałość o prawidłowe wartości ciśnienia w ciąży zaczyna się jeszcze w okresie przedkoncepcyjnym. Obejmuje przede wszystkim zdrową, zbilansowaną dietę, unikanie używek oraz aktywny tryb życia. Istotne jest również to, by w miarę możliwości zmniejszyć masę ciała w przypadku otyłości lub nadwagi.
Również w ciąży należy w miarę możliwości prowadzić aktywny styl życia i dbać o odpowiednią dietę. Należy przy tym unikać nadmiernego solenia potraw oraz spożywania napojów zawierających kofeinę.
Ważnym elementem profilaktyki jest regularne dokonywanie pomiarów ciśnienia. Między wizytami u lekarza mogą być one przeprowadzane samodzielnie. Warto w tym celu wykorzystać urządzenia posiadające walidację zatwierdzającą do użycia w ciąży, takie jak dostępny w Apteczka24 ciśnieniomierz NOVAMA Comfort+ AF z funkcją wykrywania migotania przedsionków. Możesz też przeczytać nasz poradnik o tym, jak wybrać ciśnieniomierz.
W sytuacji, w której nie wystąpiły powikłania wynikające z nadciśnienia w ciąży, poród odbywa się najczęściej między 37 a 39 tygodniem ciąży. Schorzenie to bywa wskazaniem do wykonania cesarskiego cięcia. Jest ono bezwzględnie przeprowadzane również wtedy, gdy dojdzie do przedwczesnego oddzielenia się łożyska, które ma miejsce częściej u ciężarnych z nadciśnieniem.
Bibliografia:
-
Postępowanie w nadciśnieniu tętniczym u kobiet w ciąży. Zapobieganie, diagnostyka, leczenie i odległe rokowanie. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego, Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego oraz Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników, Ginekologia i Perinatologia Praktyczna 2019 tom 4, nr 2, strony 43–111
-
M. Maksym, M. A. Lemm, P. Madej, Etiopatogeneza nadciśnienia tętniczego u kobiet ciężarnych, Annales Academiae Medicae Silesiensis 2015/69
