Pandemia koronawirusa przypomniała nam o tym, co niby oczywiste, ale nie dla wszystkich – w naszym otoczeniu roi się od wirusów i mikroorganizmów, a część z nich jest chorobotwórcza. Wystarczy, że wejdziesz w kontakt ze skażoną powierzchnią, a następnie tą ręką dotkniesz twarzy, by przenieść patogen w miejsce, gdzie już bardzo łatwo wniknie do organizmu. Dlatego w kwestii prewencji infekcji niezwykle ważna jest higiena i dezynfekcja rąk. I to nie tylko w okresie pandemii, lecz zawsze, niezależnie od sytuacji epidemiologicznej. W taki sam sposób można zarazić się przeziębieniem, grypą, czy złapać infekcję układu pokarmowego. Czy wiesz, jak prawidłowo myć ręce? Przypominamy.

Mycie rąk – podstawowe błędy

Czy można myć ręce w sposób nieprawidłowy? Zaskakujący jest fakt, ile osób robi to źle. Niby prozaiczna czynność, a jednak przed pandemią COVID-19 niewiele osób zwracało uwagę na to, jak prawidłowo myć ręce. Najczęstszym błędem jest zbyt krótki czas mycia. Powinien wynosić przynajmniej 30 sekund, podczas gdy zazwyczaj trwa zdecydowanie mniej. Tak krótki czas wpływa na kolejny błąd związany z myciem rąk, czyli niedokładne mycie. Nie wystarczy przepłukać dłoni i powierzchownie wetrzeć w nie mydło, a następnie spłukać, gdyż pozastawia się wiele niedomytych miejsc.

{#callMethod:getProductsInCategory 400#}

Powszechnymi błędami są również: używanie niewłaściwych artykułów higienicznych, wielorazowych ręczników przez wiele osób, dotykanie potencjalnie brudnych przedmiotów przed i po myciu. Te błędy i jeszcze kilka innych sprawiają, że mycie rąk staje się nieefektywne i nie przynosi oczekiwanych rezultatów.

Jak prawidłowo myć ręce?

Higieniczne mycie rąk jest podstawową czynnością zapobiegającą różnego rodzaju infekcjom przenoszonym na dłoniach. Aby zrobić to skutecznie, trzeba pamiętać również o tych nieoczywistych miejscach, jak przerwy między palcami czy przestrzenie pod paznokciami.

Aby prawidłowo umyć ręce, należy je zamoczyć i nabrać na dłoń preparat do mycia rąk, najlepiej mydło w płynie. Prywatnie można używać mydła w kostce, ale w miejscach publicznych czy tam, gdzie z łazienki korzysta wiele osób, nie jest to polecane. Płyn do mycia należy rozetrzeć po całej wewnętrznej i zewnętrznej powierzchni dłoni i w przerwach pomiędzy palcami, nie zapominając o przestrzeniach pod paznokciami i opuszkach palców. Cała czynność powinna trwać 20-30 sekund i nie krócej.

Dopiero gdy cała powierzchnia ręki zostanie dokładnie pokryta mydłem, można ją opłukać pod bieżącą wodą i wytrzeć w jednorazowy papierowy ręcznik lub wysuszyć pod suszarką. Opuszczając łazienkę, wystrzegaj się dotykania klamek i innych powierzchni, które mogą być zabrudzone. Zamiast dotykać gołą dłonią, użyj jednorazowego ręcznika papierowego lub posłuż się łokciem.

Jak dezynfekować ręce?

Oprócz mycia rąk warto je dezynfekować. Przy czym tu ważna uwaga – nie ma potrzeby jednoczesnego mycia i dezynfekcji rąk. Wskazaniem do dezynfekcji rąk są sytuacje, w których nie ma możliwości szybkiego umycia dłoni, doszło do kontaktu z jakąś potencjalnie skażoną powierzchnią lub w innych sytuacjach, gdy chcemy upewnić się, że mamy czyste ręce, np. przy wejściu do sklepu.

Warto mieć przy sobie małą buteleczkę z płynem dezynfekcyjnym i w razie potrzeby używać go, by odkazić ręce. Trzeba przy tym też wiedzieć, jak dezynfekować ręce, by nie popełnić błędów, które sprawią, że czynność ta będzie nieskuteczna. Dezynfekcja dłoni powinna trwać 20-30 sekund. Na dłonie należy nabrać odpowiednią ilość płynu lub żelu do dezynfekcji, a następnie wetrzeć dokładnie w wewnętrzną i zewnętrzną część ręki, pomiędzy palcami, w kciuk i grzbiety palców.

Mycie czy dezynfekcja rąk?

Mycie i dezynfekcja rąk są podstawowymi czynnościami, które należy wykonywać w celu prewencji zakażeń i zachorowań. Rób to tak często, jak to konieczne, a już na pewno za każdym razem po przyjściu do mieszkania, przed jedzeniem czy po zakupach. Czy jednak istnieje konieczność równoczesnego mycia i dezynfekcji rąk dla osiągnięcia lepszych efektów? Nie ma takiej potrzeby. W zdecydowanej większości przypadków wystarczy higieniczne, dokładne mycie rąk.

Gdy nie ma takiej możliwości lub doszło do kontaktu z powierzchniami, które mogą być potencjalnie skażone, wtedy warto dla pewności zdezynfekować ręce środkami na bazie alkoholu. Jeżeli używasz rękawiczek jednorazowych, po ich zdjęciu również odkaź dłonie. A gdy zamierzasz coś zjeść, koniecznie skorzystaj najpierw z łazienki i umyj ręce; jeśli dla pewności chcesz dodatkowo zdezynfekować ręce, możesz to zrobić po umyciu.

Częste odkażanie może wysuszać skórę i powodować problemy natury dermatologicznej, dlatego używaj kremów nawilżających do skóry, pamiętając, by nie robić tego bezpośrednio po odkażaniu dłoni. Aby dowiedzieć się więcej, przeczytaj uzupełniający artykuł o środkach ochrony osobistej.

Bibliografia

1. Wytyczne WHO dotyczące higieny rąk w opiece zdrowotnej – podsumowanie” ©World Health Organization 2009 WHO/IER/PSP/2009.07

2. Główny Inspektorat Sanitarny, Jak skutecznie dezynfekować ręce, materiały Ministerstwa Zdrowia

3. Jacek Mrukowicz, Higiena rąk, portal mp.pl (06.10.2016)

4. Magdalena Aleksandra Zych, Ewa Beata Górska, Urszula Jankiewicz, Paweł Kowalczyk, Środki dezynfekcyjne oraz skuteczność ich działania na drobnoustroje skóry, Borgis - Nowa Medycyna 1/2013, s. 31-34

I znowu to samo… kaszel, katar, ból gardła i osłabienie, czyli sezon chorobowy w pełni. Przeciętny człowiek przeziębia się średnio 2-4 razy w roku, zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym i zimowo-wiosennym. Czy istnieją zatem skuteczne sposoby ochrony przed infekcjami wirusowymi? Poznaj podstawowe zasady jak się chronić i jak zapobiec przeziębieniu.

Infekcja wirusowa – dlaczego się zarażamy?

Za przeziębienie odpowiada ponad 200 różnych typów wirusów; są to rynowirusy, koronawirusy (m.in. koronawirus z Wuhan odpowiedzialny za obecną sytuację na świecie), wirusy grypy i grypy rzekomej, wirus RS, adenowirus i enterowirusy. Większość z nich przenosi się drogą kropelkową, niektóre również drogą pokarmową.

{#callMethod:getProductsInCategory 470#}

Zarazić się wirusem przeziębienia można na kilka sposobów, poprzez:

• Bezpośredni kontakt ze śliną zarażonego (pocałunek, picie z jednego naczynia, jedzenie tymi samymi sztućcami);

• Wystawienie na kontakt ze śliną i wydzielinami z nosa chorej osoby, zwłaszcza z aerozolem rozpylanym w powietrzu podczas kichania. Każde kichnięcie powoduje wyrzut tysięcy wirusów;

• Dotykanie skażonych obiektów, a następnie przeniesienie wirusów z rąk do ust lub nosa. Do przedmiotów, na których mogą przez jakiś czas bytować zarazki należą: klamki, poręcze, dozowniki mydła, stoły, włączniki światła itp. W zależności od typu wirusów, te mogą znajdować się poza organizmem nosiciela od kilku minut do nawet kilku dni;

• Przebywanie w źle wentylowanych pomieszczeniach, w których przebywa wiele osób. Istnieje zwiększone prawdopodobieństwo, że w powietrzu znajdą się chorobotwórcze patogeny.

• Zjedzenie skażonego produktu spożywczego (infekcja wirusowa w przypadku wirusów przenoszonych drogą pokarmową).

Wiedząc w jaki sposób wirus przeziębienia zaraża, można lepiej zrozumieć jak się chronić przed infekcją. Warto mieć też świadomość, że wirus u człowieka rozwija się 3-14 dni, a więc nawet osoba bez widocznych objawów może być nosicielem. Dotyczy to również infekcji koronawirusem z Wuhan (2019-CoV), który może inkubować przez 14 dni, zanim koronawirus da objawy chorobowe. W tym czasie może jednak zarażać, co jest szczególnie niebezpieczne.

Jak zapobiec przeziębieniu – podstawowe zasady zapobiegania

Aby zminimalizować ryzyko zachorowania i cieszyć się dobrym samopoczuciem nawet w środku sezonu przeziębieniowego, trzeba baczniej zwracać uwagę na zachowanie podstawowych zasad higieny oraz bezpieczeństwa.

Sposoby na to, jak nie dać się infekcji wirusowej:

• Unikaj bezpośredniego i bliskiego kontaktu z osobami chorymi lub wykazującymi objawy infekcji (kaszel, kichanie).

• Zminimalizuj czas przebywania w miejscach tłumnie odwiedzanych przez różne osoby, zwłaszcza jeżeli są to pomieszczenia źle wentylowane. Podwyższone ryzyko zachorowania występuje np. w galeriach handlowych, na dworcach, w środkach komunikacji miejskiej czy w biurach.

• Często myj ręce, zwłaszcza po wizycie w toalecie, ale też każdorazowo po powrocie z zakupów czy po jeździe autobusem.

• Unikaj dotykania oczu i ust rękami.

• Używaj środków do higieny i dezynfekcji rąk. Noś w torebce lub plecaku małą paczkę nawilżanych chusteczek, żelu lub płynu do dezynfekcji rąk (kupisz je w sklepie Apteczka24.pl). W łazience, oprócz mydła ustaw dozownik z płynem antybakteryjnym, zapewniającym większą skuteczność niż samo mycie wodą i mydłem.

• Jeżeli chorujesz lub przebywasz w towarzystwie osób chorych, koniecznie noś ochronną maseczkę na twarz, chroniącą przed bezpośrednim przedostawaniem się wirusów do układu oddechowego. Gdy planujesz podróż, by nie zarazić koronawirusem lub innymi chorobami zakaźnymi, sprawdź na stronie WHO, GIS lub MSZ czy regiony, w które się wybierasz są bezpieczne.

• Osoby mające częsty kontakt z chorymi, np. pracujące w ochronie zdrowia, lub mające styczność z żywnością, powinny podczas pracy nosić rękawiczki jednorazowe.

• Zasady ochrony przed infekcją muszą obejmować również regularne czyszczenie i dezynfekcję przedmiotów codziennego użytku oraz powierzchni, których dotyka wiele osób: klamek, baterii łazienkowych, toalet, stołów.

• Aby nie zarazić się wirusem przeziębienia, w tym koronawirusem, unikaj dzielenia się jedzeniem i piciem nawet z najbliższymi. Używajcie osobnych sztućców i nie pijcie bezpośrednio z butelki.

Infekcja wirusowa – jak zapobiec przeziębieniu? Zadbaj o odporność!

Czasami nawet przestrzeganie zasad higieny nie ustrzeże przed wniknięciem do organizmu chorobotwórczych patogenów. Każdego dnia jesteśmy narażeni na kontakt z wirusami, bakteriami i grzybami, jednak w większości przypadków układ odpornościowy potrafi sobie z nimi poradzić. Najważniejszą zasadą, pozwalającą uchronić się przed infekcją wirusową jest odpowiednie dbanie o odporność organizmu, i to przez cały rok, a nie tylko w trakcie sezonu chorobowego. Pamiętaj o zasadach zdrowego odżywiania, a także o aktywności fizycznej. Dbając o zbilansowaną dietę oraz o odrobinę ruchu każdego dnia, żaden wirus przeziębienia nie będzie Ci straszny.