Jak dbać o drożność dróg oddechowych niemowlaka

Noworodki i niemowlaki do około 6 miesiąca życia oddychają niemal wyłącznie przez nos, a oddychania ustami uczą się dopiero z czasem. Z tego względu źle znoszą zatkany nos, a każda infekcja i ograniczenie drożności noska jest nie tylko nieprzyjemna, ale może być wręcz niebezpieczna. Dowiedz się, jak dbać o drożność dróg oddechowych niemowlaka, dlaczego to takie ważne i jaki aspirator do nosa wybrać?

Kiedy dziecko ma problemy z oddychaniem?

Niemowlaki są narażone na infekcje dróg oddechowych znacznie bardziej niż starsze dzieci, ponieważ ich układ odpornościowy nie jest jeszcze w pełni wykształcony; również intensywne zapachy, kontakt z alergenami oraz czynnikami drażniącymi może wywoływać katar u dzieci. Niestety zatkany nos jest sporym problemem, dlatego każdy rodzic i opiekun musi wiedzieć jak udrożnić nos dziecka i w jaki sposób dbać o drożność nosa niemowlaka.

Powodów, dla których maluszki często mają katar u noworodka, jest wiele:

• drogi oddechowe u dzieci są krótkie i wąskie,

• aparat śluzowo-rzęskowy nie jest całkowicie wydolny,

• niedojrzały układ immunologiczny,

• obecność zanieczyszczeń, alergenów i pyłów w powietrzu,

• warunki sprzyjające infekcjom dróg oddechowych,

• nieprawidłowa higiena i pielęgnacja nosa,

• choroby przewlekłe (mukowiscydoza, alergie).

Drożność nosa niemowlaka – jak ją sprawdzić?

Z oczywistych względów małe dziecko nie poskarży się, że ma kłopot z oddychaniem. Na szczęście w inny sposób daje znać o problemach. Pamiętajmy, że niemowlaki oddychają tylko noskiem, więc gdy zaczyna im brakować powietrza, wpadają w panikę i głośno krzyczą. Brak drożności nosa niemowlaka oznacza też kłopoty ze spaniem, częste pobudki, a także problemy ze ssaniem piersi. Kiedy zauważasz te objawy, zadbaj o drożność nosa niemowlaka, a jeżeli symptomy narastają, katar u noworodka się przeciąga i trwa dłużej niż 2-3 tygodnie, nawraca lub dziecko gorączkuje, skontaktuj się z pediatrą.

Niedotlenienie możesz sprawdzić za pomocą domowego pulsoksymetru w wersji pediatrycznej – przeczytaj ten artykuł, w którym wyjaśniamy: po co Ci pulsoksymetr w domu.

Jak udrożnić nos dziecka? Katar u noworodka

Maluszek nie wydmucha nosa w chusteczkę, dlatego obowiązek dbania o drożność nosa spoczywa na rodzicach. Nie jest to trudne, a służą do tego aspiratory do nosa, nazywane też odciągaczami kataru. W podstawowej wersji taki odciągacz to wszystkim znana gruszka do nosa, która po ściśnięciu tworzy podciśnienie wysysające wydzielinę. To, jaki aspirator do nosa wybrać w dużej mierze zależy od preferencji, bo czy aspirator, czy gruszka, oba akcesoria mają to samo zadanie i równie dobrze się sprawdzą. Opinie o aspiratorach do nosa i gruszkach są na równi pozytywne.

Jaki aspirator do nosa? Dostępne są:

• Urządzenia wykorzystujące siłę ssącą osoby dorosłej,

• Gruszki do mechanicznego wytwarzania podciśnienia,

• Aspiratory wykorzystujące siłę ssącą odkurzacza,

• Aspiratory elektroniczne na baterie lub podłączane do prądu.

 

Elektryczny aspirator do nosa wytwarza podciśnienie i odciąga wydzielinę do specjalnego zbiornika. Można je kontrolować w zależności od tego, czy wymagane jest mniejsze bądź większe, a cichy tryb sprawia, że zabieg można przeprowadzić nawet u śpiącego maluszka. W zależności od rodzaju urządzenia sposób używania aspiratora jest nieco inny, dlatego zawsze należy zapoznać się z instrukcją i zaleceniami producenta.

 

• Jak odciągać katar u noworodka? Należy to robić u dziecka leżącego w bezpiecznym miejscu (np. w łóżeczku lub przewijaku). Przed wykonaniem zabiegu warto wkropić kilka kropel soli fizjologicznej, a następnie delikatnie wprowadzić czubek odciągacza i odessać wydzielinę.

• Jak często używać aspiratora do nosa? Na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi, a urządzenia należy używać po prostu tak często, jak to konieczne, dbając przy tym o odpowiednie nawilżanie błony śluzowej nosa, w celu rozpuszczenia wydzieliny.

Zadbaj o dobry klimat i stan powietrza

Samo odsysanie wydzieliny, gdy dziecko ma zatkany nos to ważny, ale niejedyny element dbania o drożność dróg oddechowych maluszka. Równie istotne jest zapewnienie dobrego klimatu w mieszkaniu, zwłaszcza odpowiednią wilgotność powietrza – przeczytaj więcej na ten temat. Pokój powinien być regularnie wietrzony, a temperatura nie przekraczać 21°C.

Gdy dziecko ma zatkany nos, kładź je na brzuszku (gdy nie śpi), wtedy wydzielina będzie samoistnie wypływać. Podawaj niemowlakowi dużo picia, zakrapiaj nos solą fizjologiczną lub specjalnymi kroplami dla niemowląt i używaj aspiratora do nosa tak często, jak to konieczne, by zapewnić dziecku komfort oddychania.

 

Bibliografia

1. Małgorzata Dębska, Mieczysław Chmielik, Anna Bielicka, Eliza Brożek, Zaburzenia drożności nosa u noworodków i niemowląt, Borgis - Nowa Pediatria 3/2005, s. 102-104;

2. Giuseppina Rotiroti, Graham Roberts, Glenis Kathleen Scadding, Rhinitis in children: common clinical presentations and differential diagnoses., Pediatric Allergy and Immunology, 2015; 26: 103–110;

3. Piotr Sawiec, Andrzej Gładysz, Choroba przeziębieniowa (przeziębienie), portal mp.pl dział interna (12.08.2019);

4. Zielińska-Pisklak A.: „Skuteczność aplikacji roztworów soli fizjologicznej i wody morskiej w leczeniu stanów zapalnych błon śluzowych górnych dróg oddechowych”; Lek w Polsce, vol. 25 nr 05’15 (288)