Zaburzenia węchu i smaku są jednym z objawów COVID. Niekiedy choroba przebiega w sposób łagodny jedynie z ograniczeniem funkcjonowania tych zmysłów węchu i smaku, a innym razem obecne jest szerokie spektrum symptomów. U większości chorych po przebytej infekcji funkcjonowanie zmysłów wraca do normy. Jednak nie u wszystkich. Dlaczego tak się dzieje? Jak wspomóc powrót powonienia poprzez trening węchowy po COVID-19?
Utrata węchu i smaku po chorobie COVID-19
Zaburzenia węchu i smaku pojawiają się, według różnych szacunków, u około 34-68% osób chorujących na COVID. Nierzadko są pierwszym symptomem poprzedzającym inne objawy zakażenia koronawirusem; trwają od kilku dni do nawet ponad dwóch tygodni, a zdarza się, że nawet dłużej. Bywają także przypadki, że po przebytej chorobie węch i smak są zmienione, nie zapewniają prawidłowych odczuć. Nawet do 10% chorych może doświadczyć permanentnej ich utraty, a znaczny procent osób może być nieświadoma, że ma z tym problem.
Nie jest to wyłącznie kwestia komfortu, lecz może mieć daleko bardziej idące skutki. Niedomaganie tych podstawowych zmysłów prowadzi do zaburzeń łaknienia, co może skutkować niedożywieniem i niedoborami ważnych składników odżywczych: białek, węglowodanów, tłuszczów, witamin i składników mineralnych. Te są konieczne do prawidłowego funkcjonowania organizmu, a ich niedobory powodują obniżenie odporności i złe działanie narządów.
W przypadku zmienionego smaku i węchu może dochodzić też do sytuacji, w której jedzenie będzie wręcz odrzucało, a zapachy będą wywoływać negatywne skojarzenia i odruchy, co znacząco wpływa nie tylko na samo jedzenie, ale ogólnie na jakość życia. Jednym z przykładów takich odczuć jest zmiana zapachu róż na cuchnący.
Sposobem, aby przywrócić prawidłowy węch po koronawirusie jest trening węchowy COVID, który w założeniu ma sprawić, że mózg na nowo nauczy się interpretować bodźce. Jak ćwiczyć węch?
{#callMethod:getProductsInCategory 519#}
Trening węchowy COVID – aby szybciej odzyskać powonienie
Nie jest do końca pewne, w jaki sposób powstają zaburzenia powonienia w wyniku działania SARS-CoV-2. Według jednej z hipotez wirus atakuje komórki otaczające neurony węchowe w nosie, inna z kolei twierdzi, że wirus przenika bezpośrednio do opuszki węchowej. Niezależnie od przyczyny, konieczna może być rehabilitacja węchowa, czyli trening zapachów.
Technika rehabilitacji węchowej (treningu węchowego) została opracowana przez otolaryngologów z powodu innych infekcji, w których dochodziło do utraty lub ograniczenia powonienia. Dobrze sprawdza się również w przypadku infekcji koronawirusem.
Trening węchowy po COVID polega na wąchaniu zestawu charakterystycznych olejków eterycznych przez około 10-20 sekund, dwa razy dziennie przez okres przynajmniej 12 tygodni. Pacjent powinien nie tylko je wąchać, ale również zastanawiać się jak pachną, w celu zwiększenia neuroplastyczności. Ma to na celu wyrobienie nowych ścieżek zapachowych i nauczenie się aromatów. Komórki węchowe odnawiają się regularnie, więc nawet te, które uległy uszkodzeniu mogą się zregenerować, dzięki czemu jest szansa na powrót prawidłowego funkcjonowania zmysłów.
Jak ćwiczyć węch?
Do ćwiczeń węchu po COVID najlepiej wykorzystywać olejki eteryczne. Ich szeroki wybór znajdziesz w sklepie Apteczka24.pl. Polecane są te o charakterystycznych, łatwych do zidentyfikowania i intensywnych zapachach, zwłaszcza olejek eteryczny z róży, z cytryny, eukaliptusowy, goździkowy, z pomarańczy, czy miętowy. Oprócz olejków eterycznych warto wykorzystywać też naturalne zapachy: skórkę z cytryny i pomarańczy, świeżą miętę, mieloną kawę, wanilię czy kokos.
Zaleca się naprzemienne wąchanie zapachów i dłuższe zastanawianie się nad nimi. Polecamy nasze zestawy olejków – oprócz treningu węchowego mogą służyć też do aromaterapii. Teraz już wiesz, jak ćwiczyć węch i dlaczego warto to robić. Zachęcamy do regularnych prób. Można je prowadzić nie tylko jako element rehabilitacji, ale też jako sposób na usprawnienie funkcjonowania zmysłu węchu.
Przeczytaj też: relaks w wannie z olejkami eterycznymi.
Jeżeli po trzech miesiącach takiego treningu zapachowego nie będzie poprawy, należy skonsultować się z laryngologiem. Trening zapachowy jest bezpieczną formą ćwiczenia węchu i może go stosować każdy. Nie należy natomiast na własną rękę, bez porozumienia z lekarzem, stosować żadnych substancji donosowo, które mogłyby mieć wpływ miejscowy lub ogólnoustrojowy, gdyż może to grozić wystąpieniem działań niepożądanych.
Bibliografia:
1. Janowiak – Majeranowska A., Skorek A. Zaburzenia węchowe w zakażeniu COVID – 19. Pol Otorhino Rev 2020; 9 (3): 36-39.
2. Mączkowska K., Niedzielski A. COVID- 19 w otorynolaryngologii. Wiedza medyczna – numer specjalny 2020: 31 – 37.
3. Cezary Stańczak, Utrata węchu i smaku po koronawirusie – jak długo trwa i skąd tak właściwie się bierze, wapteka.pl (dostęp: 15.06.2021);
Wieczorny odpoczynek, leniwe sobotnie popołudnie albo jakaś inna okazja i tylko Ty lub Ty i Twoja druga połówka. To jedna z wielu możliwości na wypoczynek po ciężkim dniu lub tygodniu pracy. Czy wiesz, jak jeszcze bardziej podkręcić atmosferę, jak się lepiej zrelaksować i sprawić, że poczujesz nowe siły? Oto magia aromaterapii.
Aromaterapia w łazience – zanurz się w wannie pełnej zapachów
Działanie olejków eterycznych na zdrowie i samopoczucie znane jest już od starożytności i chętnie było wykorzystywane jako metoda leczenia, przywracania sił witalnych, kojenia nerwów i dolegliwości bólowych, a także metoda na odprężenie. Zapachy oddziałują na zmysły i w różny sposób wpływają na samopoczucie, mogą relaksować, energetyzować, pobudzać lub uspokajać. Zawarte w olejkach substancje wpływają nie tylko na zmysł węchu, ale również na drogi oddechowe oraz miejscowo – na skórę.
Olejki eteryczne można stosować na wiele sposobów – do wdychania i inhalacji, do masażu, czy właśnie do kąpieli. Na temat aromaterapii pisaliśmy również tutaj – zachęcamy do uzupełnienia wiedzy w tym zakresie. Tym razem skupimy się na aromaterapii w wannie, czyli jak wykorzystać olejki eteryczne do relaksującej kąpieli.
Olejki do aromaterapii w wannie
Wanna pełna gorącej wody, kojący masaż i relaksujący zapach o właściwościach odprężających – to kwintesencja aromaterapii w wodzie. Jeżeli do tej pory nie miałaś lub nie miałeś okazji jej wypróbować, to szczerze polecamy zaplanować chwilę dla siebie. Olejki do aromaterapii mogą być świetnym prezentem dla kogoś bliskiego, komu chcemy sprawić przyjemność, na przykład dla mamy, ale tak naprawdę każda okazja będzie dobra. Nawet jeżeli nie masz wanny, to i tak możesz korzystać z dobrodziejstw olejków do aromaterapii, po prostu w innej formie.
{#callMethod:getProductsInCategory 519#}
Jak przygotować relaksującą kąpiel?
Potrzebujesz chwili dla siebie? Zadbaj o ciszę i spokój, by nic Ciebie lub Was nie rozpraszało. Relaksująca kąpiel nie będzie odprężająca, jeżeli co chwilę coś będzie zakłócało Twój spokój. Dla podkręcenia atmosfery możesz włączyć muzykę lub dźwięki natury – zostało udowodnione, że dźwięki w tle takie, jak szum fal, szmer wiatru i drzew, czy śpiew ptaków oddziałują na podświadomość, koją nerwy i pomagają wprowadzić się w przyjemny stan.
Następnie nalej do wanny wodę o odpowiedniej temperaturze takiej, jaka będzie Ci odpowiadała. Woda o temperaturze 37-39°C jest rozgrzewająca, pomaga łagodzić bóle mięśni, koi i wprowadza organizm w stan wypoczynku. Optymalny czas takiej kąpieli wynosi 15-30 minut. Kąpiel w wodzie letniej o temperaturze 31°C-36°C ma na celu przede wszystkim odprężenie i złagodzenie zmęczenia, a 15 minut kąpieli wystarczy, by osiągnąć zamierzony efekt. Z kolei, jeżeli chcesz się pobudzić, weź kąpiel w chłodnej wodzie o temperaturze 25°C-30°C, która poprawia krążenie, pobudza metabolizm i energetyzuje, ale nie powinna trwać dłużej niż 3 minuty. Kusić może kąpiel w bardzo gorącej wodzie, ale wystrzegaj się takiej powyżej 40°, gdyż może powodować miejscowe oparzenia, wysuszenie skóry i przedwczesne starzenie, pomijając już fakt, że nie jest to zbyt komfortowe.
Mając przygotowaną wodę o odpowiedniej temperaturze, wrzuć do niej jakieś dodatki. Polecamy zwłaszcza sole do kąpieli, specjalne kulki lub olejki eteryczne do aromaterapii rozpuszczalne w wodzie. Substancje pozyskiwane z roślin, cechujące się intensywnym aromatem bardzo szybko wprowadzą Cię w dobry nastrój. Do kąpieli warto wykorzystać przede wszystkim kojące zapachy – lawendowy, będący połączeniem trawy cytrynowej i drzewa różanego albo bergamotkowy. Do wspólnej kąpieli używaj zmysłowych zapachów: kombinacji paczuli, szałwii, rozmarynu czy ylang-ylang, natomiast jeżeli zależy Ci na energetycznych zapachach, które pobudzą i zadziałają odprężająco na mięśnie, wykorzystaj zapachy miętowy, eukaliptusowy, czy sosnowy. Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie, by poeksperymentować z aromaterapią w wannie i wypróbować najróżniejsze zapachy i ich kombinacje.
Po kąpieli z aromaterapią w wodzie nie zapomnij natrzeć skóry balsamem do nawilżania. Możesz też wykorzystać olejki do ciała z substancjami aromatycznymi, by kojący zapach został z Tobą na dłużej, a relaksująca moc olejków do aromaterapii oddziaływała na skórę.
Aromaterapia w łazience – skomponuj własny zestaw
W sklepie internetowym Apteczka24.pl mamy szeroki wybór olejków zapachowych oraz akcesoriów do kąpieli, dzięki którym zaplanujesz własne, domowe spa. Przygotowaliśmy zarówno gotowe komplety, jak i dajemy możliwość tworzenia własnych kompozycji, według osobistych upodobań. To wyjątkowe zestawy, które polecamy do każdej łazienki – pozwól sobie na chwilę wypoczynku.