Aaaaapsik! Wodnista wydzielina z nosa utrudnia Ci codzienne funkcjonowanie? Katar, inaczej nieżyt nosa, to stan zapalny błony śluzowej jamy nosowej. Nieodłączna część przeziębienia, ale nie tylko. Skąd się bierze katar i dlaczego tak często pojawia się on u małych dzieci?

Przeziębienie a może alergia?

Mówi się, że leczony katar trwa 7 dni, a nieleczony tydzień. Sporo w tym prawdy, ponieważ w większości przypadków leczenie nieżytu nosa polega na łagodzeniu jego objawów i polepszeniu komfortu pacjenta. Warto jednak pamiętać, że katar katarowi nierówny. Zwykle mówimy o ostrym, infekcyjnym nieżycie nosa, o podłożu wirusowym. Katar, pogorszenie samopoczucia, uczucie zatkanego nosa to główne objawy przeziębienia, które dotyka wiele osób szczególnie w okresie jesienno-zimowym. Początkowo wydzielina z nosa ma charakter wodnisty, z czasem gęstnieje, może także zmienić kolor na zielono-żółty. Infekcja wirusowa czasami przechodzi w bakteryjne nadkażenie, które wymaga podania pacjentowi antybiotyku.

{#callMethod:getProductsInCategory 433#}

Niealergiczny nieżyt nosa może mieć też charakter przewlekły. Skąd się bierze katar w takim przypadku? Powodów może być wiele, w tym zaburzenia hormonalne, choroby immunologiczne czy warunki otoczenia (jakość powietrza, częsty kontakt ze spalinami itp.). Problemy z górnymi drogami oddechowymi mogą być także spowodowane alergią. Alergiczny katar objawy ma dość podobne, jak w przypadku początku infekcji wirusowej – wodnista, przezroczysta wydzielina utrudnia codzienne funkcjonowanie, dodatkowo mogą jej towarzyszyć m.in. kichanie, świąd nosa czy zapalenie spojówek.

Katar u dziecka – kiedy może być niebezpieczny?

Na szczególną uwagę zasługuje katar u dziecka, w tym niemowląt. Jak wiadomo, najmłodsi mają słabszy, jeszcze nie do końca wykształcony, układ immunologiczny. Nosek niemowląt ma znacznie mniejsze dziurki i co równie ważne – kilkumiesięczne dzieci oddychają jedynie przez nos. Pojawienie się kataru i zatykającej dziurki nosa wydzieliny oznacza kłopoty ze snem, oddychaniem i ssaniem piersi przez niemowlę. Istnieje także ryzyko niedotlenienia. Katar u niemowląt, jak i u starszych dzieci, może przerodzić się ze zwykłego, infekcyjnego nieżytu nosa w m.in. zapalenie ucha środkowego czy oskrzeli. Stąd tak ważna jest obserwacja dziecka i właściwe dbanie o drożność dróg oddechowych niemowlaka.

Jeśli mowa o najmłodszych, nie można zapominać także o katarze, którego przyczyną jest… ciało obce w nosie. Pojawiająca się wydzielina w jednej dziurce nosa, wraz z nieprzyjemną wonią, może być oznaką zalegającej w jamie nosowej na przykład małej zabawki.

Ile trwa katar u dziecka? Na to pytanie nie ma jednej odpowiedzi, natomiast o ile w przypadku dorosłych katar o podłożu infekcyjnym trwa zwykle od kilku do 10 dni, to w przypadku dzieci czas ten jest dłuższy i może wynosić nawet dwa tygodnie. Dziecko w wieku przedszkolnym może „złapać” nawet kilka, kilkanaście infekcji w ciągu roku. Gdy jest ich więcej lub gdy katar ma postać przewlekłą konieczna może być dalsza diagnostyka pacjenta, na przykład w kierunku zaburzeń odporności.

Jak leczyć katar u dziecka?

Katar niealergiczny, infekcyjny, leczy się objawowo, aby przywrócić pacjentowi komfort oddychania. Regularne usuwanie wydzieliny z nosa to podstawa, a o swobodne oddychanie pomogą zadbać m.in. olejki eteryczne, domowe inhalacje czy stosowanie specjalnych krolki z substancjami nawilżającymi. Warto jednak pamiętać o uważnym stosowaniu preparatów obkurczających śluzówkę – zbyt długie ich używanie może spowodować ponowny obrzęk i stan zapalne błony śluzowej.

Jak leczyć katar u niemowlaka i kilkulatków? Z pomocą przychodzą inhalacje i sól fizjologiczna. U dzieci, które nie potrafią samodzielnie pozbyć się wydzieliny z nosa, przydatne okazują się wszelkie sprzęty, które ten katar odsysają. Klasyczne gruszki lub szybkie i komfortowe w użyciu aspiratory do nosa. To wygodna opcja dla rodzica i dziecka, umożliwiająca odessanie wydzieliny z nosa nawet wtedy, kiedy maluszek śpi. Higienę zabiegu zapewnia m.in. elektryczny aspirator do nosa, który samodzielnie usuwa wodnisty lub gęsty katar, bez konieczności zasysania końcówki urządzenia przez rodzica.

Aspirator do nosa – który wybrać?

W Apteczka24 znajdziesz szeroki wybór wysokiej jakości aspiratorów do nosa, które są dedykowane niemowlętom i dzieciom. Lekkie, poręczne i łatwe w użyciu stają się cenną pomocą w leczeniu kataru u najmłodszych. Który model aspiratora wybrać? Braun BNA 100 to aspirator z 2 końcówkami silikonowymi, które możesz dopasować do wielkości nosa dziecka. Do tego 2 moce ssania do wyboru, łatwość czyszczenia oraz cicha praca urządzenia. Marka Vitammy ma w swojej ofercie aspirator Colibri, przeznaczony dla dzieci do 12. roku życia. Produkt ma 2 różne końcówki, duży pojemnik na wydzielinę i gwarantuje cichy tryb pracy.

Novama White K to aspirator, który poradzi sobie zarówno z wodnistą, jak i gęstą wydzieliną. Ma 2 końcówki, 2 stopnie mocy i bardzo poręczny kształt. Z kolei model Pingo to idealne rozwiązanie dla dzieci, które boją się usuwania wydzieliny z nosa. Kolorowy aspirator został wzbogacony o 12 melodyjek, umilających zabieg maluszkom. Muzyka złagodzi niepokój dziecka i pomoże odwrócić jego uwagę.

Bibliografia:

1. Dr n. med. Alicja Karney, Ostry nieżyt błony śluzowej nosa u niemowląt i małych dzieci, Czytelnia Medyczna, data dost. 26.09.2021.

2. Monika Puzianowska- Kużnicka, Nie zawsze błahy katar u dzieci, Puls medycyny, data dost. 26.09.2021.

3. Dr n. med. Mariola Zagor, lek. med. Paulina Czarnecka, lek. med. Marlena Janoska-Jaździk, Nieżyt nosa, mp.pl, data dost. 26.09.2021.

Noworodki i niemowlaki do około 6 miesiąca życia oddychają niemal wyłącznie przez nos, a oddychania ustami uczą się dopiero z czasem. Z tego względu źle znoszą zatkany nos, a każda infekcja i ograniczenie drożności noska jest nie tylko nieprzyjemna, ale może być wręcz niebezpieczna. Dowiedz się, jak dbać o drożność dróg oddechowych niemowlaka, dlaczego to takie ważne i jaki aspirator do nosa wybrać?

{#callMethod:getProductsInCategory 433#}

Kiedy dziecko ma problemy z oddychaniem?

Niemowlaki są narażone na infekcje dróg oddechowych znacznie bardziej niż starsze dzieci, ponieważ ich układ odpornościowy nie jest jeszcze w pełni wykształcony; również intensywne zapachy, kontakt z alergenami oraz czynnikami drażniącymi może wywoływać katar u dzieci. Niestety zatkany nos jest sporym problemem, dlatego każdy rodzic i opiekun musi wiedzieć jak udrożnić nos dziecka i w jaki sposób dbać o drożność nosa niemowlaka.

Powodów, dla których maluszki często mają katar u noworodka, jest wiele:

• drogi oddechowe u dzieci są krótkie i wąskie,

• aparat śluzowo-rzęskowy nie jest całkowicie wydolny,

• niedojrzały układ immunologiczny,

• obecność zanieczyszczeń, alergenów i pyłów w powietrzu,

• warunki sprzyjające infekcjom dróg oddechowych,

• nieprawidłowa higiena i pielęgnacja nosa,

• choroby przewlekłe (mukowiscydoza, alergie).

Drożność nosa niemowlaka – jak ją sprawdzić?

Z oczywistych względów małe dziecko nie poskarży się, że ma kłopot z oddychaniem. Na szczęście w inny sposób daje znać o problemach. Pamiętajmy, że niemowlaki oddychają tylko noskiem, więc gdy zaczyna im brakować powietrza, wpadają w panikę i głośno krzyczą. Brak drożności nosa niemowlaka oznacza też kłopoty ze spaniem, częste pobudki, a także problemy ze ssaniem piersi. Kiedy zauważasz te objawy, zadbaj o drożność nosa niemowlaka, a jeżeli symptomy narastają, katar u noworodka się przeciąga i trwa dłużej niż 2-3 tygodnie, nawraca lub dziecko gorączkuje, skontaktuj się z pediatrą.

Niedotlenienie możesz sprawdzić za pomocą domowego pulsoksymetru w wersji pediatrycznej – przeczytaj ten artykuł, w którym wyjaśniamy: po co Ci pulsoksymetr w domu.

Jak udrożnić nos dziecka? Katar u noworodka

Maluszek nie wydmucha nosa w chusteczkę, dlatego obowiązek dbania o drożność nosa spoczywa na rodzicach. Nie jest to trudne, a służą do tego aspiratory do nosa, nazywane też odciągaczami kataru. W podstawowej wersji taki odciągacz to wszystkim znana gruszka do nosa, która po ściśnięciu tworzy podciśnienie wysysające wydzielinę. To, jaki aspirator do nosa wybrać w dużej mierze zależy od preferencji, bo czy aspirator, czy gruszka, oba akcesoria mają to samo zadanie i równie dobrze się sprawdzą. Opinie o aspiratorach do nosa i gruszkach są na równi pozytywne.

Jaki aspirator do nosa? Dostępne są:

• Urządzenia wykorzystujące siłę ssącą osoby dorosłej,

• Gruszki do mechanicznego wytwarzania podciśnienia,

• Aspiratory wykorzystujące siłę ssącą odkurzacza,

• Aspiratory elektroniczne na baterie lub podłączane do prądu.

Elektryczny aspirator do nosa wytwarza podciśnienie i odciąga wydzielinę do specjalnego zbiornika. Można je kontrolować w zależności od tego, czy wymagane jest mniejsze bądź większe, a cichy tryb sprawia, że zabieg można przeprowadzić nawet u śpiącego maluszka. W zależności od rodzaju urządzenia sposób używania aspiratora jest nieco inny, dlatego zawsze należy zapoznać się z instrukcją i zaleceniami producenta.

• Jak odciągać katar u noworodka? Należy to robić u dziecka leżącego w bezpiecznym miejscu (np. w łóżeczku lub przewijaku). Przed wykonaniem zabiegu warto wkropić kilka kropel soli fizjologicznej, a następnie delikatnie wprowadzić czubek odciągacza i odessać wydzielinę.

• Jak często używać aspiratora do nosa? Na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi, a urządzenia należy używać po prostu tak często, jak to konieczne, dbając przy tym o odpowiednie nawilżanie błony śluzowej nosa, w celu rozpuszczenia wydzieliny.

Zadbaj o dobry klimat i stan powietrza

Samo odsysanie wydzieliny, gdy dziecko ma zatkany nos to ważny, ale niejedyny element dbania o drożność dróg oddechowych maluszka. Równie istotne jest zapewnienie dobrego klimatu w mieszkaniu, zwłaszcza odpowiednią wilgotność powietrza – przeczytaj więcej na ten temat. Pokój powinien być regularnie wietrzony, a temperatura nie przekraczać 21°C.

Gdy dziecko ma zatkany nos, kładź je na brzuszku (gdy nie śpi), wtedy wydzielina będzie samoistnie wypływać. Podawaj niemowlakowi dużo picia, zakrapiaj nos solą fizjologiczną lub specjalnymi kroplami dla niemowląt i używaj aspiratora do nosa tak często, jak to konieczne, by zapewnić dziecku komfort oddychania.

Bibliografia

1. Małgorzata Dębska, Mieczysław Chmielik, Anna Bielicka, Eliza Brożek, Zaburzenia drożności nosa u noworodków i niemowląt, Borgis - Nowa Pediatria 3/2005, s. 102-104;

2. Giuseppina Rotiroti, Graham Roberts, Glenis Kathleen Scadding, Rhinitis in children: common clinical presentations and differential diagnoses., Pediatric Allergy and Immunology, 2015; 26: 103–110;

3. Piotr Sawiec, Andrzej Gładysz, Choroba przeziębieniowa (przeziębienie), portal mp.pl dział interna (12.08.2019);

4. Zielińska-Pisklak A.: „Skuteczność aplikacji roztworów soli fizjologicznej i wody morskiej w leczeniu stanów zapalnych błon śluzowych górnych dróg oddechowych”; Lek w Polsce, vol. 25 nr 05’15 (288)